Liz A. Highleyman
|
|
|
Yüzyılın başında sanatçılar ve yazarlardan oluşan Bloomsbury gibi daha eski biseksüel toplulukları var olsa da, çağdaş biseksüel hareket 1970'lerin başlarında başlamıştır. İlk biseksüel gruplar geniş bir anlamda cinsel özgürlük üzerinde odaklanmışlardı (örneğin, Cinsel Özgürlük Birliği); bu grupların üyeleri gay veya lezbiyen topluluklardan ziyade, sıklıkla heteroseksüel "eş paylaşım" [ing. swinger] topluluklarıyla daha yakın ilişki içindeydiler. Keza pekçok biseksüel, o zamanlar her iki cinsiyete sahip insanlar için ortam yaratılmasını ve cinsel özgürlüğü savunan ilk gay kurtuluş hareketiyle de ilgiliydiler. Ancak gay aktivistler giderek "etnik" kimlik-temelli bir cinsiyet modeli geliştirdikçe, biseksüeller gay hareketinden dışlanmayla karşı karşıya geldiler ve bazıları özellikle biseksüel olan topluluklar ve örgütler yaratmayı hedefledi. Gay okuyucularına yeni bi-bilinci açıklayan (Quaker Biseksüellik Dostları Komitesi [tarafından hazırlanan]) "Biseksüellik Üstüne Ithaca Duyurusu" 1972 yılında The Advocate'de yayınlandı. Bu bilinç, Vietnam savaşının sona ermesinin ardından, --artan gay görünürlüğü [kamusal alanda açıkça ortaya çıkması], feminist ve sivil hak hareketleri ve paradigma-yıkıcı ve (çoğunlukla kafa-yapıcı ilaçların yardımıyla) kendini-keşfetmeye yönelik kültürel odaklanması sonucunda-- aktivizmin daha kişisel meselelere doğru yönelmesinden etkilenmiştir. Popüler basında biseksüelliğe dair makalelerin çoğalması ve biseksüel rock yıldızları ile sanatçıların fazlaca tanınırlığı sayesinde, bu dönem "biseksüel şıklık" dönemidir. Medyanın odaklanması, biseksüel kurtuluş siyasetinden ziyade klüp sahnelerine ve yıldızlar üstüne olmuştur.
İlk biseksüel gruplar, büyük ABD şehirlerinde
1970'lerde ortaya çıktı. Ulusal Biseksüel Kurtuluş Grubu [National Bisexual
Liberation Grup] , 1972'de New York'da kuruldu; ABD'nde ve 1975'den
itibaren de yurtdışında, büyük üye bir sayısına ulaştı; muhtamelen ilk
bi-gazetesi olan "Biseksüel İfade"'yi [The Bisexual Expression]
yayınladı. New York Şehri Bi-Forum'u 1975'de, Chicago BiYolu [BiWays]
1978'de kuruldu. San Francisco Biseksüel Merkezi 1976'da kuruldu, ve başlangıcından
itibaren siyasi aktivizmle uğraşmaya başladı. Bu dönem boyunca, biseksüeller
gay ve lezbiyen grup ve aktivitelere de katılmaya devam ettiler. 1980'lerin
başları Britanya ve Avrupa'da biseksüel hareketin gelişmesine tanıklık
etti. Bazı yönlerden bu hareket ABD'deki harekete paralellik sergilese
de, Britanya'lı ve Avrupa'lı gruplar sıklıkla başka kökenlere sahiptir
ve farklı yollar izlemişlerdir. Londra Biseksüel Grubu, cinsiyetçilik karşıtı
erkek hareketi içinde aktif olan erkekler tarafından 1981'de oluşturuldu.
Edinburgh Biseksüel Grubu, lezbiyen/gay/biseksüel sosyalistler konferansının
sonucunda 1984'de kuruldu. Bu broşürde yer alacak tartışmalar özellikle
ABD'ndeki hareketin eğilimleri dikkate alınarak yapılacaktır.
1970'lerdeki grupların çoğu ezici bir şekilde
erkelerden oluşurken, 1980'lerdeki pekçok örgüt kadınlar tarafından kurulmuş
ve yönetilmiştir. 1970'lerin sonlarında cinsel yönelim etrafında ayrışmalar
ve kutuplaşmalar arttıkça, biseksüel kadınlar lezbiyen topluluklardan dışlandıklarını
görmeye başladılar. Pekçok bi-kadın için, biseksüellik feminist politikanın
içsel bir parçasını teşkil ediyordu ve gruplarının da bu vurguyu yansıtmasını
istiyorlardı. Boston Biseksüel Kadınlar Ağı (1983) ve Seattle Biseksüel
Kadınlar Ağı (1986) bu ilkeler üzerinde inşa edilmişlerdir. Biseksüel grupların
kurulması 1980'ler boyunca kesintisiz bir şekilde devam etti. Washington'un
biseksüel grubu 1980'lerin başında oluşturuldu. Philadelphia Bi-Birliği,
Yeni Zelanda Wellington Bi-Kadınlar Grubu ve Almanya ile Avusturya'daki
gruplar 1980'lerin ortalarında kuruldu. 1985'de kurulan Doğu Kıyısı Biseksüel
Ağı (bugün Biseksüel Kaynak Merkezi) ve 1987'de kurulan Bay Bölgesi Biseksüel
Ağı dahil olmak üzere, bölgesel organizsyonu sağlamak üzere şemsiye örgütleri
kuruldu. San Francisco BiPOL (1983), Boston BiCEP (1988) ve New York Şehri
BİPAC dahil olmak üzere, özellikle biseksüel politik aktivizmle ilgilenen
ilk gruplar kuruldu. AIDS biseksüel hareket üzerinde derin etkiler yarattı.
Bi erkekler, homoseksüellerden "genel nüfüsa" HIV'ı yayanlarak olarak damgalandılar.
1980'lerin sonlarında kadınlar arasında AIDS'e ilişkin bilinçlenmeyle beraber,
biseksüel kadınlar da HIV virüsünü lezbiyenlere yayanlar olarak damgalandılar.
Bu gelişmeler cinsel davranışlar ile cinsel kimlik arasındaki ayrıma dair
tartışmaları alevlendirdi (örneğin, pekçok kendince lezbiyen olan kadın
erkeklerle cinsel ilişki kurmaktayken, pekçok kendince biseksüel kadın
ise erkeklerle cinsel ilişki kurmaktaydı). Aktivistler ve kamu sağlığı
görevlileri, HIV bulaşmasının risk faktörü olarak belirleyici olanın kimlik
değil, davranış olduğunu vurgulamaya başladılar. Biseksüel hareket içinde
lider olan pekçok erkek hastalandı veya öldü, ve pekçok diğer bi-erkek
ve kadın ilgilerini AIDS'le ilgili aktivitelere ve hizmet çalışmalarına
yönelttiler.
1987'de, biseksüel gruplara 1987'nin Mart'ında
Gay ve Lezbiyen Hakları için Washington'da [düzenlenecek] yürüyüşe katılma
çağrısı yapıldı. ABD çapındaki ilk biseksüel toplanma olan bu yürüyüşe
yetmiş beş kişi katıldı. Biseksüellerin ulusal veya uluslararası olarak
örgütlenmesi için tartışmalara başlandı. Yürüyüşün ardından da bağlantılar
devam ettirildi ve Kuzey Amerikalı Biseksüeller Ağı (NABN) ortaya çıktı.
1990 yılında San Francisco'da, BiPOL 400 katılımcılı ilk ABD Ulusal Biseksüel
Konferansı'nı düzenledi. Örgütlenme toplantıları da dahil olmak üzere,
konferansta farklı konularda seksenden fazla atölye çalışması düzenlenmişti;
bu toplantılar sonucunda NABN, Kuzey Amerikalı Çok-kültürlü Bisekseül Ağı
(NAMBN) olarak resmileştirildi. Bir yıllık bir tartışma ve yeniden örgütlenmenin
ardından, NAMBN 1991 yazında BiNet olarak isim değiştirdi: ABD Biseksüel
Ağı. Avrupa'dan, Britanya'dan ve ABD'den biseksüelleri biraraya getiren
İlk Uluslararası Biseksüel Konferans Ekim 1991'de, Hollanda'nın Amsterdam
şehrinde; İkinci Uluslararası Biseksüel Konferans ise Ekim 1992'de Londra'da
gerçekleştirildi. İkinci ABD Ulusal Biseksüellik Konferansı, Lezbiyenlerin,
Gaylerin ve Bilerin Eşit Hakları ve Özgürlüğü için Washington'a Yürüyüş
ile birlikte Nisan 1993'de düzenlendi. Üçüncü Uluslararası Biseksüel Konferansın
ise, (geniş ölçüde modern gay hakları hareketinin doğuşu olarak değerlendirilen)
Stonewall Ayaklanması'nın 25. yıldönümü ile birlikte, Haziran 1994'de New
York'da düzenlenmesi planlanıyor.
1980'lerin sonunda ve 1990'ların başlarında, öğrenciler ve gençlik biseksüel hareket içinde daha etkin hale geldi. Kampüs'teki gay ve lezbiyen örgütlenmelerinin adlarıyla, kolej öğrencileri biseksüelleri de içermeye başladı; 1990'ların sonuna doğru bu tip 100'den fazla grup var olmaktaydı. Aynı zamanda yeni bir "homoseksüel [ing. queer] hareketi" de şekillenmeye başladı. Pekçoğunun AIDS aktivist grubu ACT UP'la ilişkili olduğu genç aktivistler, 1990 yazında Queer Nation'u kurdu. Çeşitliliğe, radikal politikaya ve doğrudan eylemliliğe vurgu yapan bu hareket, mevcut gay ve bi örgütlenmelerin asimilasyonu ve a-politikliğinden hayal kırıklığına uğrayan insanlarca ortaya çıkarılmıştı. Bu yeni hareketin bazı kesimleri, biseksüellerin, toplumsal cinsiyetler üstü olanların [ing. transgenders] ve diğer cinsel azınlıkların homoseksüellik şemsiyesi altında toplanmasına vurgu yapmaktadır; diğer bazı kesimler ise homoseksüel olmayanların dahil edilmesini hoş karşılamamaktadır.
Bu on yılın sonunda, şimdiye kadar çok
az sayıda ve çoğunlukla da kliniksel olan, biseksüellik üzerine kitapların
ortaya çıkışında bir artışa tanıklık ediyor. Bunlar arasında Biseksüel
Yaşamlar [ing. Bisexual Lives] (Off Pink Publishing, 1988), Bir
Başka İsim Bi: Biseksüel İnsanlar Konuşuyor [ing. Bi
Any Other Name: Bisexual People Speak Out] (Alyson Publications,
1990), ve Eve Daha Yakın: Biseksüellik ve Feminizm [ing. Closer
to Home: Bisexuality and Feminism] (Seal Press, 1992) gibi öncü
antolojiler de bulunuyor. 1991'de bi hareketi, Boston'un BiWomen'ını,
Seattle'ın North Bi Northwest'ini ve Philadelphia'nın Bi Focus'unu
birleştiren, ilk ulusal dergisi Anything
That Moves: Beyond the Myths of Bisexuality'ı [Hareket Eden Herşey:
Biseksüellik Efsanelerinin Ötesinde] kazandı. 1990'ların başı, --"Donahue"
ve "Geraldo" gibi popüler ulusal talk şovlar da dahil olmak üzere, ABD
ve Britanya medyasında biseksüel insanların ortaya çıkışında bir patlamaya
tanıklık etti. Üniversiteler gay ve lezbiyen çalışmalarına biseksüelliği
de dahil etmeye başladılar; ve bir kaçı da özellikle biseksüelliğe ayrılmış
dersler açmaya başladılar. Ulusal ve uluslararası ağ oluşumları, BISEXU-L
ve BIFEM-L gibi bilgisayar posta listelerinin, Usenet'deki soc.bi'nin ve
sayısız özel bülten tahtasının yaratılması ile gelişti. Biseksüel hareketin
tarihçesini kayıtlara geçirmek ve ağ çalışmalarını geliştirmek üzere, Boston
ve Londra'daki Uluslararası Biseksüel Arşivleri ve Uluslararası Biseksüel
Gruplar Kataloğu gibi sürmekte olan projeler var.
1990'ların ortalarına gelirken, biseksüel hareket açısından gündemde pekçok konu var. Çok-kültürlü örgütlenmelere ve aktivizme giderek daha çok vurgu yapılıyor; ve pekçok aktivist renkli [beyaz olmayan] insanların biseksüel topluluklara katılımını arttırmak için aktif bir şekilde çalışıyor. Toplumsal cinsiyetler üstü ve farklı toplumsal cinsiyete sahip insanlar biseksüel topluluklar içinde uzun zamandan beri faaldirler; ancak sadece tek-cinsiyet gruplarının var olduğu yerlerde genellikle gizli kaldılar ve dışlandılar. Bugün, onların sorunları daha açık bir ilgi çekmekte, ve pekçok toplumsal cinsiyetler üstü ve toplumsal cinsiyetler üstü olmayan biseksüel, kutuplaşmış toplumsal cinsiyet katagerolerini yıkmaya odaklanıyorlar. Hareketin içinde, biseksüel kimliği gururla ilan etme ve güçlü biseksüel topluluklar kurma arzusu ile, toplumun markalar ve kategoriler üstündeki bölücü etkilerini azaltma arzusu arasında devamlı bir gerilim vardır. Bazı biseksüel aktivistler, cinselliğin ve toplumsal cinsiyetin adeta bir tayf gibi görülmesinde, yani bir "biz" ve "onlar" [ayrımının] olmadığında ısrar ederek, kategori-yok eden yanı üstüne yoğunlaşmaktadırlar. Diğer bi aktivistler ise, toplumsal homofobiyle olduğu kadar, gay erkekler ve lezbiyenler arasındaki bifobi ile mücadele etmenin gerekliliğine vurgu yapıyorlar. Biseksüel hareket büyüdükçe, biseksüel örgütlenme konusundaki stratejiler ve görüşler de çoğalıyor. Pekçok biseksüel, lezbiyen ve gay hareket ve topluluklar içindeki biseksüel varlığın arttırılmasına odaklanmış durumda; bu özellikle daha önce kendilerini lezbiyen veya gay olarak tanımlıyan biseksüeller için geçerli. Mart 1993 Washington Yürüyüşü, biseksüelleri açık bir şekilde içeren ilk ulusal eylemdi, ve biseksüel hareket içinde ileriye doğru atılan büyük bir adımdı. Diğer bi'ler, mevcut gay ve lezbiyen örgütlere dahil olmayı amaçlamak yerine, biseksüellerin eşit katılımcılar olacağı daha geniş (tüm cinsel ve toplumsal cinsiyet azınlıklarını içerecek) bir cinsel özgürlük hareketini yaratmakla ilgileniyorlar. Bazıları ise, mücadelemizle uyuştukça gay erkekler, lezbiyenler ve diğer ezilen gruplarla birlik içinde çalışmakla beraber, biseksüeller ve onların [kendilerine] özgün sorunlarıyla ilgilenecek bir hareketin yaratılmasını arzu ediyorlar. Yine bazıları ise, kendilerini gay ve lezbiyen toplulukları ile tanımlamayan ve onlara bağlı olmayan biseksüelleri örgütlemek ve harekete geçirmekle ilgileniyorlar. Biseksüel hareket ve onun içindeki çok sayıdaki topluluklar büyüyüp çeşitlendikçe, bütün bu stratejiler katkıda bulunabilirler.
Yardımlarından dolayı M. Beer, S. Berger,
D. Berry, W. Bryant, A. Hamilton ve R. Ochs'a teşekkür ederim. Düzeltmeleri
ve eklemeleri BRC'den Liz'e gönderiniz.
(Basılı hali 13 Aralık
2000'de güncellenen) bu broşür Bisexual
Resource Center tarafından yayınlanmıştır. Yeniden basmanız ve dağıtmanız
memnuniyetle karşılanır. Lütfen yeniden basmak ve yeni metinlerin yayınlanmasına
yardım etmek üzere, her bir broşür için 10 $ bağış yapınız. BRC'nin çalışmasını
desteklemek için yapacağınız ek bağışlardan memnuniyet duyarız. [daha fazla
bilgi için sipariş
formu'na bakınız; broşürler katlanmış veya düz olarak, kopyalamaya
hazır bir biçimdedir.] Daha fazla bilgi veya yazın için, aşağıdaki adrese
yazınız veya telefon ediniz:
Bisexual Resource Center
P.O. Box 1026
Boston, MA 02117-1026,
USA.
Phone: 617-424-9595
Email: <[email protected]>
Son Düzenleme: 16 Haziran 2000
Telif Hakkı © 1998 - 2000 BRC.
Bu web sitesi hakkındaki soru ve yorumlarınız için e-mail adresi: <[email protected]>.
Bisexual Kaynak Merkezi'nin ana sayfası: BRC home page
| Liz Highleyman'dan,
|
Kaynak: "A Brief History of the Bisexual Movement"
Liz Highleyman'ın Kişisel Sayfası: Liz Highleyman
Anarşist Yazın Ana Sayfa --->
