|
|
Yıkıcı dünya krizine ve yayılan faşizme tanıklık eden bu onyılda İspanyol devrimi, --sadece ABD'de değil-- tüm dünyada çatırdamakta olan işçi sınıfı mücadelesi güçlerine umutlarını tazelemek için bir mesaj vermiş oldu. Amerikan entellektüelleri ve sendikacıları çok olumlu şekilde tepki gösterdiler; Abraham Lincoln Tugayı oluşturuldu.
İşçilerin devrimini destekleyenler İspanya'nın en büyük sendikalarıydılar, anarko-sendikalist Ulusal Emek Konfederasyonu (Confederacion Nacional del Trabajo, CNT) ve onun rakibi, büyük ölçüde Sosyalist Parti kontrolünde olan Genel İşçi Sendikası (Union Generale de Trabajadores, UGT); ve aynı zamanda İberya Anarşist Federasyonu (Federacion Anarquista Iberica, FAI), bağımsız Marksist Birleşik İşçi Partisi (Partido Obrero de Unificacion Marxista, POUM), ve pekçok Troçkist küçük birim gibi birçok devrimci grup tarafından destekleniyordu. İspanya Komünist Partisi (PCE), ve başka sosyalistler anti-kapitalist bir devrim için İspanya'nın tarihsel olarak olgunlaşmadığını savunarak, açıkça kendilerinin burjuva cumhuriyeti taraftarı olduklarını ilan ettiler. Franco'nun, Hitler'in Almanyası ve Mussolini'nin İtalyası'ndan askeri destek almasından sonra devrimin ilk günlerinde küçük bir hizip olan İspanyol Komünist Partisi, Stalin Rusyasının kırılgan cumhuriyet hükümetine bir kalkan olmak üzere askeri görevliler ve siyasi danışmanlar, ve bir miktar askeri yardımda bulunması ile en büyük güç haline geldi.
ABD'ndeki anarşist hareket 1930'larda pek geniş değildi; ama sayılarını kat kat aşan bir enerji ile işçilerin İspanyasını savunmak için ulusal çapta bir kampanya başlattılar. CNT'nin ABD temsilcisi olan, İspanya doğumlu Maximiliano Olay --Küba'da anarşist emek mücadelesinin deneyimli neferi, Tampa/Florida'daki göçmen puro işçilerinden olan, ve uzun yıllar Chicago Özgür Toplum Grubu'nun (Free Society Group) önde gelen kişilerinden olan-- New York'a gelerek, Beşinci Cadde'nin alt kısmında propaganda amaçlı bir büro açtı. Onun çabası ile, ABD'li, Yahudi, Rus, İspanyol ve İtalyan anarşist federasyonları ve grupları, ve yine ingilizce konuşan New York Vanguard grubu ve Dünya Sanayi İşçileri (Industrial Workers of the World, IWW)'nin pekçok alt birimleri biraraya gelerek, "İspanya Devrimi" adında yayını ile haber ve enformasyon sağlayan Birleşik Liberter Organizasyonları'nı (United Libertarian Organizations, ULO) oluşturdular (yine her ne kadar resmi olarak bağlaşık olmasalar da, üyelerinin büyük bir kısmının faaliyetleri aracılığı ile Amerika İlerici Madencilerinin Gillespie ve İllinois birimleri de yürekten desteklerini esirgemediler). Birleşik Liberter Organizasyonları "İspanya Devrimi"'ni yayınlamanın yanısıra, bir çok şehirde kitlesel eylemler düzenleyerek İspanya'da çarpışmakta olan yoldaşları için binlerce dolarlık yardım topladılar. ULO'nun bileşenleri kendi gazete/dergilerinde de devrimi savundular, ve kendi başlarına yayınlarda da bulundular. İbranice olarak haftalık yayınlanan Freie Arbeter Shtimme, Rudolf Rocker'in İspanya Hakkındaki Gerçek (The Truth About Spain) adlı el kitabını ingilizce olarak bastı. İtalyanca yayınlanan L'Adunata dei Refrattari, tanınmış anarşist Camillo Berneri aracılığıyla İspanya ile iletişimin sağlanmasında önemli rol oynadı. IWW'in yayınları olan haftalıkIndustrial Worker and One Big Union Monthly, Pat Read'in ve diğerlerinin İspanya siperlerindekilerden haberlerini yayınladılar.
Pekçok ülkede sosyal-demokrat partiler devrime karşı çıktılar, fakat ABD'de Sosyalist Parti, geniş bir kısmı daha sonra sola kaymıştır, --büyük ölçüde partiye katılan disiplinli ve dinamik Troçkistlerin etkisi ile-- işçilerin devrimi bayrağını eline aldı, ve hatta İspanya'da savaşmak üzere önemli bir askeri birim haline gelen [Eugene] Debs Birliğini organize etti. Genç Halkın Sosyalist Ligi'nin (Young People's Socialist League) lideri Ernest Erber, POUM'un gazetesi La Batalla'nın yazı kuruluna girdi. Chicago'daki İşçilerin İspanyası'nın Dostları (The Friends of Workers' Spain) esas olarak POUM'un ingilizce yayınlarını Amerikan işçi hareketi arasında yaygınlaştırmak amacı ile çalışmalarına devam etti. Yine, zaman zaman sert kritikleri olmakla beraber, Hugo Oehler'in Devrimci İşçi Ligi (Revolutionary Workers League) ve Albert Weisbord'un Komünist Mücadele Ligi (Communist League of Struggle) POUM eğilimli olarak dikkat çekmekteydiler. Oehler'in sık sık yeniden basılan eseri, Barcelona'da Barikatlar (Barricades in Barcelona), hala işçilerin 1937 "Mayıs Günleri" ayaklanmasının en önemli tanıklığını yapmaktadır. Weisbord iseNation'ın muhabiri olarak İspanya'ya gitti, ve Eylül 1937'de fotokopi ile çoğaltılan dergisi Sınıf Savaşımı'nda (Class Struggle), "Özel İspanya Sayısı"nı hazırladı. Sosyalist Parti'nin içinde yer alan, ama kendi yayınları olan Troçkistler, Troçki ve diğerlerine karşı bir çok polemik yazısı hazırladılar.Proletaryan Parti ve Lovestone'cular (Jay Lovestone'dan gelen) gibi diğer bazı küçük Marksist gruplar İspanya'daki devrimi savundular ve yayınlarında bu konuya geniş yer verdiler.
1939'da faşizm İspanya'dan muzaffer olarak çıkınca, pekçok İspanyol devrimcisi ABD'nden siyasi sığınma hakkı istediler. İspanya'daki mücadele haberlerini vermek kadar, oraya buraya serpilmiş şekildeki sürgün topluluklarının da mücadelesini haber yapan, geniş tabanlı, iki dilde basılan Espana Libre dergisi etrafında geniş bir kitle toplanmıştı. Espana Libre, Konfedere İspanyol Toplululukları (Confederated Spanish Socities) tarafından 1975'de Franco'nun ölümüne kadar New York'ta aylık olarak yayınlanmaya devam etti.
İspanyol Devrimi üzerine ABD'deki ilk çalışma Troçkist Felix Morrow'un İspanya'da İç Savaş (Civil War in Spain) adlı kitapçığıdır (Eylül 1936); bunu ise yaklaşık bir yıl sonra çıkardığı kitap boyutundaki İspanya'da Devrim ve Karşı-Devrim (Revolution and Counter-Revolution in Spain) adlı çalışması takip etti. O zamandan bugüne kadar Amerikan devrimcileri, özellikle de anarşistler, bu konu üzerinde oldukça eser verdiler. Noam Chomsky'nin Amerikan Gücü ve Yeni Mandarinler (American Power and the New Mandarins-1969) adlı kitabında yer alan "Objektiflik ve Liberal Tayfacılık" (Objectivity and Liberal Scholarship), Sam Dolgoff'un antologisi Anarşist Kolektifler (The Anarchist Collectives-1974), ve David Porter'in Ateşteki Ufuk: İspanyol Devrimi Üstüne Emma Goldman (Vision on Fire: Emma Goldman on the Spanish Revolution-1983) İspanya'daki mücadelenin devrimci doğasını vurgulayan önemli çalışmalardan bazılarıdır.
ÇEVİRİ:
Anarşist
Bakış
Kaynak: "Spanish Revolution of 1936"
Anarşist Yazın Ana Sayfa --->
