HOE VOORKOMEN WE DE
VERBREIDING VAN HCM ?
Beste leden,
Het voorgaande Veterinaire artikel over HCM (HCM bij Britten, Drs.
Leipoldt) is van groot belang en ik hoop, dat u het met aandacht
heeft gelezen en alles goed heeft begrepen.
Kortweg komt het hier
op neer: Katten die HCM hebben, vertonen vroeger of later een
verdikking en verandering van structuur van de wand van de linker
hartkamer, de verschijnselen verergeren en het dier overlijdt aan
een hartstilstand of aan trombose.
Autosomaal dominante vererving
wil zeggen:
Heeft een van de ouders HCM, dan zal gemiddeld de helft
van de kittens HCM hebben en de andere helft niet.
Hebben beide
ouders HCM, dan zal gemiddeld 25 % van de kittens vrij van HCM
zijn, 50 % zal heterozygoot HCM dragen en 25 % homozygoot HCM.
De
laatste 25 % zal meestal op jonge leeftijd al overlijden of dood
worden geboren. U ziet dus, hoe razendsnel deze aandoening zich
verspreidt.
Variabele expressie wil zeggen:
Bij de ene kat zal HCM
veel eerder ziekteverschijnselen geven dan bij de andere kat.
Sinds
ik werkzaam ben als stamboeksecretaris zijn er al heel wat
overlijdensgevallen met als oorzaak HCM gemeld. Die variëren van
jonge katten beneden de leeftijd van een jaar tot een poes van 12
jaar, die HCM heeft en nu nog leeft op hartmedicijnen, maar waarvan
wél al een kind is overleden aan HCM. Het meeste weten wij nu van
dit probleem bij de Brits Kortharen, maar ook zijn gevallen gemeld
bij Maine Coons, Noorse Boskatten, Siamezen, Sphynxen, enz. Het
ziet er naar uit dat geen enkel ras gespaard blijft voor HCM.
Meldingen zijn helaas altijd het topje van de ijsberg. De meeste
eigenaars van katten, die overlijden aan wat voor aandoening dan
ook, zijn zo verslagen door het verlies van hun dier, dat ze
helemaal niet denken aan het opsturen van de stamboom met een reden
van overlijden. Bij katers verloopt de ziekte meestal veel
agressiever dan bij poezen. Er komen ook veel meer meldingen binnen
van katers dan van poezen, die overleden zijn aan HCM. Soms met een
sectierapport en een heel aangrijpend verhaal van de eigenaar. Het
verdriet van die mensen om het veel te jong overlijden van hun
huisgenoot is werkelijk immens. Dan komt het moment, dat er drie
van die meldingen in één week binnenkomen. Daarover loop je te
piekeren, er moet iets gebeuren. We kunnen niet wachten tot straks
sommige rassen zijn gedecimeerd. Met de meldingen die zijn
binnengekomen over HCM zijn we aan het werk gegaan om zo te
proberen een beeld te krijgen van de risico-lijnen. Bij de Britten
hebben we al reeksen van drie tot vier opeenvolgende generaties, b.v.
overgrootvader, grootvader, vader en kind, die allemaal zijn
overleden aan HCM. Onrustbarend, omdat deze katers veel meer
nakomelingen hebben gegeven dan alleen deze overleden dieren. Er
moeten dus veel meer gevallen van overlijden zijn en ook veel
fokdieren, die in meerdere of mindere mate aan HCM lijden, waarvan
dit tot nu toe niet bekend is.
Wat opvalt is, dat veel Brits
Korthaar-fokkers al zeer actief zijn met testen. Zij hebben de
strijd met HCM al aangebonden! Om HCM gezamenlijk te lijf te gaan,
kunnen we als fokkers met elkaar het volgende doen:
Alle fokdieren
laten testen op HCM en de positieve katten onmiddellijk uit de fok
nemen. Verdachte dieren tijdelijk uit de fok nemen tot d.m.v. een
volgende test een duidelijk beeld is gevormd. Blijkt een kater of
poes bij een test toch HCM te hebben, informeer dan zoveel mogelijk
de mensen die met afstammelingen van deze kat fokken, zodat zij
extra gewaarschuwd zijn en ook maatregelen kunnen nemen. U kunt een
kater laten testen d.m.v. een echocardiogram door een specialist
alvorens U hem gaat gebruiken als dekkater, liefst op een leeftijd
van één jaar.
Maak niet zo'n haast met dat dekken. In plaats van
te zeggen: " Die kerel is al tien maanden en hij dekt nog
steeds niet!", kun je ook denken: "Fijn, hij is nu bijna
een jaar en is nog steeds rustig. Kalm aan, dan gaan we hem eerst
eens laten testen." Als een kater een leuk leven heeft, heeft
hij echt niet zo'n vreselijke behoefte aan damesbezoek. Bij een
test op een leeftijd van twee jaar heb je al een zekerheid van
ongeveer 80 %. Die zekerheid loopt op bij ieder jaar daarna, dat U
de test laat uitvoeren. De zekerheid wordt nooit 100 %, maar 90 of
95 % is meer dan 0! Bovendien lijkt een geteste kater mij veel
aantrekkelijker voor de eigenaar van een poes om een dekking te
gaan halen. Aangezien de zekerheid groter wordt naarmate de kater
ouder wordt, kan het van groot belang zijn om een kater, die
verscheidene jaren achtereen negatief blijkt te zijn, langer actief
te houden als dekkater.
Advies: Katers laten testen op de leeftijd
van één, twee, drie en vier jaar en daarna - mits er nog steeds
geen enkele afwijking is geconstateerd - om de twee jaar, zolang er
met het dier gefokt wordt.
Bij poezen is een marge van 80 %
haalbaar op een leeftijd van drie jaar. Het is raad- zaam ze te laten
testen voor ze hun eerste nest krijgen, b.v. met anderhalf jaar.
Daarna om de twee jaar, zolang er met het dier gefokt wordt.
Soms
zien we bij jonge kittens al vreemde symptomen. Ze zijn b.v. snel
moe en buiten adem na even spelen of ze slapen veel meer dan een
normaal kitten.
Sommige kittens kunnen verlammingsverschijnselen
van de achterpoten vertonen.
Uit onderzoek van professor Kittleson
blijkt, dat ernstige vormen van HCM al op een leeftijd van 3
maanden ontdekt kunnen worden d.m.v. een test.
Denkt U ook aan de
mogelijkheid om bij de eerste test op HCM gelijk de kat te laten
testen op PKD? Dat kan dan tegen een gereduceerd tarief en het
bespaart U en de kat(ten) een extra reis! Mocht een kater of poes,
waarmee gefokt is, om onduidelijke reden overlijden, laat dan
sectie verrichten!
Het is zo belangrijk om te weten of U een
HCM-probleem in de lijnen heeft. Regelmatig worden katers
herplaatst, die als dekkater dienst hebben gedaan en gecastreerd
zijn. Hebt U al eens overwogen om bij herplaatsing een contractje
op te stellen? Daarin zou kunnen staan de verplichting om hem nog
een aantal keren te laten testen. Of een verplichting tot sectie
voor het geval dat het dier door een onduidelijke oorzaak zou komen
te overlijden. Al zijn nakomelingen hebben er belang bij dat de
doodsoorzaak wordt achterhaald! Een contractje met daarin de
verplichting tot sectie op hart en nieren ( die keurig cosmetisch
kan worden gedaan), maakt dat niemand hoeft te speculeren over de
doodsoorzaak en dat we weer meer weten over de generaties na hem.
Het toont uw verantwoordelijkheidsgevoel voor uw ras.
Geeft u
alstublieft de u bekende gevallen van HCM door aan het stamboek,
zodat we steeds meer zicht krijgen op de verbreiding van HCM.
Stuurt u ook alstublieft een kopietje van de negatieve testen door
aan het stamboek, zodat we daarnaast kunnen bouwen aan het
HCM-vrije bestand. Hoe groter dat laatste wordt, hoe dichter we ons
doel naderen. Ik heb nu in het stamboek wat gegevens bij elkaar
gesprokkeld. Mocht u een kater of poes hebben, waarmee u wilt gaan
fokken, en waarvan u wilt weten of deze kat binnen de risicogroep
zit, voor zover dat nu bekend is, dan kunt u mij daar altijd naar
vragen. Voor zover de informatie strekt zal ik dan proberen u zo
goed mogelijk te informeren. U zult begrijpen, dat ik niet in het
wilde weg informatie verschaf over fokkers en hun katten. Het is
geen kunst om mensen te beschuldigen. Het is wel een kunst om
behoedzaam met informatie om te gaan en niemand te beschadigen.
Geen enkele fokker heeft met opzet HCM in zijn lijnen gehaald.
Het
zijn nare dingen, die ons en onze katten treffen.
Het zijn ook
dingen, die we gezamenlijk te lijf kunnen gaan nu er meer over
bekend is. Als we nu allemaal een paar jaar consequent testen, zou
dat kunnen resulteren in het feit, dat HCM snel afneemt. Dat zou
betekenen, dat we de frequentie van het testen zouden kunnen
aanpassen naar een lager niveau.
Doen we alles maar half, dan zijn
we de zachte heelmeesters, die stinkende wonden maken. Pakken we de
zaak goed aan, dan kun we hopelijk over een aantal jaren zeggen:
Die HCM-periode was moeilijk, maar we zijn hem met succes te boven
gekomen.
Ineke den Hollander,
Stamboeksecretaris Neocat
Uit: NEOCAT
Magazine 2002 / 4
INDEX
20-10-2003
|