Caricatura de Xocas. Héitor Picallo |
Coiro galego / Etnografía
/ Xocas
|
......Mázanse
embrullándoos un a un e baténdolles co mazadoiro,
que é unha sorte de martelo de madeira coas caras de bater
formadas por saíntes prismáticos. |
|
......Despóis,
o obreiro colle a luneta coas dúas mans e vai traballando
o coiro.
......As lunetas son unhas coitelas
en forma de coroa circular, lixeiramente cónicas e con toda a veira
afiada coma unha navalla barbeira. Cóllese polo burato central,
que leva protexido cun forro de coiro pra que non manque.
......Coménzase, coma dixemos, pola
decrúa, con luneta pequena; séguese coa franquea,
con luneta de meio grandor, e remátase coa arrasa,
prá que se emprega a luneta meirande.
... ..Unha vez
rematadol-os coiros, esbéiranse nunha mesa
baixa e incrinada cortandollel-os pelos que lles quedan darredor cunhas
tixeiras.
.... .Na mesma mesa de esbeirar, alómbanse
pasándolles unha peza de pau pra lles quital-as enrugas que teñan;
a peza empregada pra elo chámase estira.
......A seguir, dóbranse; primeiro
un extremo contra o centro e logo o outro no mesmo senso. Estas doreces
córchanse, baténdolles cun mazadoiro de cortiza
que se colle coa man. Pra remate, dóbrase de novo pola metade e
córchase de novo, sácase da mesa e gárdase
pra vender cando conveña.
......Iste traballo do curtido ou
encurtido atópase hoxe simplificado polas modernas máquinas
e os productos químicos que se empregan.
......Nos nosos días cúrtese
mais aixiña e con menos traballo, mais preciso é recoñecer
que os coiros són ben máis ruins do que eran endenantes.
...........................
.Colabora
con nós, serás benvido. Precisamos da túa experiencia.
[email protected]