DEMETER

Demeter'in persephone(latincede, Proserpina) adli bir kizi vardi Onu yitirince �ok �z�ld�. Demeter, b�t�n armaganlarini topraktan �ekip aldi. Yesil, �i�ekli toprak buzlarla kaplandi, donmus bir bozkira d�nd�

Persephone, arkadaslariyla �i�ek toplarken bir nergis g�rm�s, onu koparmak i�in uzaklasmisti. � O sirada yery�z�ne �ikmis olan Yeralti tanrisi, Demeter'in kizini bileginden tutarak k�m�r karasi atlarin �ektigi arabasina atarak ka�irdi. � Yeraltina inerken persephone �yle aglad ki, daglarin tepelerinden, denizlerin derinliklerinden yansiyan sesini annesi duydu. Bir kus gibi denizleri,karalari asti, ama kizinin izini bulamadi. Kimseler bir sey bilmiyordu, "ne tanrilar, ne insanlar, ne de kus haberciler..."� Dokuz g�n dolasti Demeter, agzina ambrosia da koymadi, nektar da, Sounda G�nei'in yanina gelere ger�egi �grendi; � Persephone yeraltinda, �l� g�lgeler arasindaydi.

Demeter'in y�regine daha b�y�k bir aci saplandi. � Olympos'tan ayrilip yery�z�ne indi, orada yasamaya basladi. � Kimse kendini tanimasin diye kiligini da degistirmisti. � Umutsuzca dolasa dolasa Eleusis'e geldi; bir duvar dibinden ge�en yola oturdu. Yasli bir kadini andiriyordu; kuyudan su �ekmekte olan d�rt kiz onu g�r�p yanina yaklaitilar, ne yatigini sordular. Kendini yakalayip satmak isteyen korsanlardan ka�arak hi� bilmedigi bu �lkeye geldi?ini s�yledi tanri�a. Kizlar, isterlerse onu evlerine g�t�rebileceklerini bildirdiler, kosup annelerinden izin aldilar. Karalar i�indeki ince Demeter, basini �n�e egerek arkalarina d�st� onlarin. Kizlarin annesi Metaneira, tanri�ayi karsiladi, kutsal konuk kapidan ge�erken esigi bir isilti kapladi. kucaginda �ocuguyla oturan Metaneira'nin �st�ne bir saygi duygusu ��kt�

Demeter'in yanina oturtarak sarap sundu ona; ama Demeter sarap i�medi, i�ine nane karistirilis arpa suyu istedi. Tarlalarda �alisan ren�berleri arpa suyu serinletir, tapnilirken kutsal kupadan arpa suyu i�ilirdi. Daha sonra Metaneira'nin �ocugunu kucagina aldi Demeter, onu sevdi, oksadi, b�y�tmek istedigini s�yledi annesine. 

Demophon b�ylece b�y�d�; tanri�a ambrosia ile besliyordu onu, geceleri atasin kizil y�reginde yatiriyordu. Amaci, ona �l�ms�z gen�lik vermekti.

Ama anne, bilinmeyen bir sebepten �t�r� tedirgindi; bir gece Demeter'i g�zetledi, oglunun ateste yatirildigini g�r�nce �igliklar atarak odaya girdi. Tanri�a �ok kizdi bu olaya, �ocugu tuttugu gibi yere firlatti. Ihtiyarliktan, �l�mden kurtarmak istemisti onu.

Ansizin g�r�n�s�n� degistirdi Demeter,Tanri�a oldugunu g�stermek istiyordu artik. Her yanindan g�zellik akti, b�t�n evi isiltilar kapladi. Tanri�a Demeter oldugunu s�yledi. Sehirde bir tapinak kurup kalbini kazanabileceklerini anlatti kadina.

Metaneira'n?n dili tutulmustu, tepeden tirnaga titriyordu. Ertesi sabah olayi kocasina anlatti; kocasi da tanri?�anin dilegini sehirlilere bildirdi. Vakit ge�irmeden bir tapinak kurdular; demeter de Olympos'u b�t�n b�t�ne birakip tek basina o tapinagi geldi, g�nlerini kizinin �zlemiyle ge�irmeye basladi.

O yil pek bereketsiz ge�ti. Toprak bir sey vermedi, bir sey yetistirmedi; �k�zler, sabani umutsuzluk i�inde �ektiler. B�t�n insan soyu a�liktan �lecege benziyordu. Sonunda Zeus, duruma el koymasi gerektigini d�s�nerek tanrilari Demeter'e yolladi, �fkesini bir yana birakmasini bildirdi. Ama hi� aldimadi Demeter;kizini g�r�nceye kadar toprak, insanlara birsey vermiyecekti.Zeus tek �arenin kardesini kandirmak oldugunu g�rd�.Hermes'i yeralt?na g�ndererek Persephone'nin Demeter'e geri verimesini istedimesini diledi.

Hermes, Persephone ile �l�ler kralini yan yana oturur buldu. Annesini �zlediginden olacak, Persephone de iyice s�z�lm�st�. Hermes'in s�zlerini duyunca sevin�le ayaga firladi, hemen gitmek istedi. Kocasi, Zeus'un buyrugunu yerine getirmek gerektigini biliyordu. Karisi giderken ona kendisini unumamasini s�yledi, yeraltina yeniden d�nmesini saglamak i�in de bir nar tanesi yedirdi.

Hermes, altin arabanin dizginlerini tutup da kara atlari Demeter'in tapinagina bir s�rd�, bir s�rd� ki.... Anneyle kizin kavusmalari g�r�lecek bir seydi. Kucaklastiylar, �p�st�ler, oturup b�t�n g�n baslarindan ge�en olaylari anlattilar birbirlerine. Demeter, nar tanesini duyunca Yeralti tanrisinin ettiklerini, kizinin yine ona gidecegini anladi.

Zeus birbaska haberciyi, kendi �z anasi Rhea'yi, tanrilarin en yaslisini, Demeter'e yolladi. Olympos'tan �orak, yapraksiz topraka indi Rhea, tapinagin kapisina dikilip Demeter'e seslendi.

Gel kizim, uzaklari g�ren, g�kleri g�rleten Zeus seni istiyor
Gel yine tanrilar �lkesine, saygi g�receksin,
Istediklerin olacak, acilarini dindirecek kizin
Isl bitip de aci kis sona erince
Yilin ��te birinde karanliklar �lkesi tutacak onu.
��te ikisinde senin yaninda olacak, senin ve mutlu tanrilarin.
Baris artik. Yalniz senin verbilecegin hayati ver insanlara

Demeter karsi koymadi bu dilege. Yilin d�rt ayinda Persephone'yi �l�ler �lkesine g�ndermeyi kabul etti. Insanlarin kendisine "iyi tanri�a" dediklerini d�s�nd�, yaptiklarindan, getirdigi kitliktan bir utandi, bir utandi ki.... Tarlalari, k�yleri, kasabalari,sehirleri meyveye bogdu. Parlak �i�ekler, yemyesil yapraklar a�tirdi. Eleusis'ten Triptolemos adli birini se�ti, onun araciligiyla insanlara ekin ekmesini �gretti, esrarli t�renlerde neler yapilmasi gerektigini s�yledi. O t�renlere katilanlar dillerini tutacak, ama mutluluk i�inde yasayacaklardi.

Kokulu Eleusis'in tanri�asi,
Topragin iyi armaganlarini veren,
Bana da, bana da ver, ey Demeter.
Persephone, g�zel kiz,
Kizlarin en sevimlisi,
Sana sunuyorum bu sarkimi?.

�i�ekli baharin adimlarini duydum

Demeter ile Persephone'nin �yk�s�nde aci, �z�nt� �ok �nemli bir yer tutmaktadir. Kizinin her yil �ld�g�n� g�ren Demeter sonsuz bir aci i�indeydi. Persephone ayagini kuru, �orak topraga basinca bahar gelir, her yanda �i�ekler a�ardi