UV ray
คืออะไร
มีอันตรายอะไรกับเรา
by ~nawo~ [Dec 18, 2002] |
โดยทั่วไป
เรามักคิดว่ารังสีอัลตร้าไวโอเลต
มาจากดวงอาทิตย์
แต่ที่จริงแล้วรังสียูวีมีแหล่งกำเนิดมาจากหลายอย่าง
แล้วทำไมรังสีนี้จึงชื่ออัลตร้าไวโอเลต
ที่แปลว่าเหนือม่วง
ไปหาคำตอบข้างล่างกันค่ะ
คนเรามองเห็นสิ่งของต่างๆผ่านดวงตาได้
เพราะมีแสงมาตกกระทบ
แต่แสงที่เราเห็นนั้นไม่มีสี
หรือที่ทางวิทยาศาสตร์เรียกว่าแสงขาว
(white light หรือ visible light)
ซึ่งมีความยาวคลื่นอยู่ที่
400-700 นาโนเมตร (nm)
เป็นความยาวคลื่นที่มนุษย์สามารถมองเห็นได้
และหากเราเอาปริซึมมาแยกแสง
จะได้สีหลักๆ 7 สี
เหมือนสีรุ้ง ได้แก่ ม่วง
คราม
น้ำเงิน เขียว เหลือง แสด
และแดง
แต่ยังมีรังสีที่ความยาวคลื่นอื่นๆอีกที่มุษย์ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
นั่นคือที่ความยาวคลื่นน้อยกว่า
400 nm หรือมากกว่า 700 nm
รังสีที่มีความยาวคลื่นน้อยอยู่ในช่วง 100-400 nm จึงเรียกว่ารังสีอัลตร้าไวโอเลต (UV) เพราะมันอยู่ทางด้านซ้ายมือของแสงสีม่วง และรังสีที่มีความยาวคลื่น 700-3000 nm ก็จะถูกเรียกว่ารังสีอินฟราเรด (IR) เพราะมันอยู่ทางด้านขวามือของแสงสีแดง ดูรูปด้านล่าง
Physical Effect |
Non-ionizing
Radiation |
---|---|
กระจกตาอักเสบเนื่องจากแสง |
UV |
ผิวหนังแสบแดง (erythema) |
UV |
ต้อกระจก |
UV, IR |
กระจกตาถูกเผาไหม้ |
UV, IR |
เรตินาถูกเผาไหม้ |
Visible, Near IR |
รังสี UV
ยังสามารถแบ่งย่อยออกได้เป็น
3 แบบ
และแต่ละแบบมีผลต่อร่างกายมนุษย์ดังนี้
to
see the pictures of skin anatomy
UVA
(320-400
nm) : causes aging, photoallergic reactions, and possible skin cancer. |
สามารถทะลุผ่านผิวหนังได้ลึกถึงชั้น
dermis ![]() มีความเป็นไปได้ว่า แม้ได้รับ UVA เพียงอย่างเดียวก็จะส่งผลให้สีผิวเข้มขึ้น ก็ตาม และหากเราได้รับ photosensitizing agent ร่วมกับ UVA จะทำให้ผิวหนังถูกเผาไหม้และเกิดปฏิกิริยาที่เป็นพิษ หากเราได้รับ UVA เพียงตัวเดียว อาจทำให้ผิวหนังขาดความยืดหยุ่น เกิดรอยเหี่ยวย่น ทำอันตรายต่อดวงตา และไปยับยั้งการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และถ้าร่างกายได้รับหรือกินเอาสารที่เป็นพิษหากโดนแสงเข้าไป เช่นยา หรือครีม UVA อาจไปทำให้ผิวหนังต่อต่านสิ่งที่ได้รับเข้าไป กรณึนี้ควรปรึกษาแพทย์ |
UVB (280-320
nm) : causes sunburn, aging, skin cancer, and herpes reactivation. |
โอโซนในบรรยากาศชั้น
stratosphere สามารถกรองรังสี UVB
ได้เป็นบางส่วน เนื่องจาก UVB มีความยาวคลื่นสั้นกว่า UVA จึงทะลุไปผิวหนังชั้นตื้นกว่าคือชั้น epidermis ![]() UVB จะไปกระตุ้นผิวหนังให้ผลิตรงควัตถุสีดำหรือ melanin ที่ก่อให้เกิดสารเคลือบรอบๆเซลล์เพื่อป้องกันตัวมันจากการโดนแสงแดด อาจทำให้ตาบอดเนื่องจากการสะท้อนแสงจากหิมะ ไปยับยั้งการทำงานจองระบบภูมิคุ้มกัน และทำให้เกิดปัญหาแก่ผิวหนังต่างๆ เช่นมะเร็งผิวหนังหรือ รอยเหี่ยวย่น แม้ว่า UVB
จะไม่สามารถทะลุผ่านผิวหนังได้ลึกเหมือน
UVA แต่ก็สามารถทำให้ผิวหนังถูกเผาไหม้ได้เหมือนกัน |
UVC (100-280 nm): |
ความยาวคลื่นสั้น จึงสามารถถูกกรองด้วยชั้นโอโซนในบรรยากาศชั้น stratosphere |
ตามปกติ รังสีที่มีความยาวคลื่นยาวกว่า จะอันตรายต่อมนุษย์น้อยกว่า คลื่นที่สั้นจะมีความถี่สูงกว่าและพลังงานมากกว่า ซึ่งแม้ว่าจะมีประโยชน์มากมาย แต่ก็เป็นอันตรายต่อมนุษย์ เช่น UVC เป็นอันตรายต่อมนุษย์ แต่ก็ใช้เป็นโคมไฟสำหรับฆ่าเชื้อโรค เพื่อ sterilize อุปกรณ์ น้ำและอากาศในห้องผ่าตัด เพราะมันสามารถทำลายแบคทีเรียและไวรัสได้
ผลของรังสียูวีต่อหน่วยที่เล็กที่สุดในระบบนิเวศวิทยา (ecosystem) บนโลกยังไม่เป็นที่เข้าใจอย่างแน่ชัด แต่รังสียูวีก็สามารถทำอันตรายคนได้ จึงมีการผลิตสารกันแดด แว่นตากันแดดที่ป้องกันได้ทั้ง UVA และ UVB
อยากรู้เรื่องสารกันแดด ไปที่นี่ค่ะ Sun Safety Info
ในขณะที่มนุษย์เราเลือกที่จะปกป้องตัวเองจากแสงแดดได้ เช่นหลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน แต่พืชและสัตว์ไม่ได้โชคดีอย่างเรา จากการศึกษาพบว่าแสงยูวีแรงๆ สามารถก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมากมายกับพืชหรือสัตว์ขนาดเล็ก คาดกันว่าแพลงตอนพืช ไข่ปลา และพืชที่ยังโตไม่เต็มที่ที่กำลังสร้างใบ จะได้รับความเสียหายจากการได้รับแสงยูวีมากเกินไป
สรุปผลที่เกิดกับผิวหนังและดวงตาเมื่อได้รับรังสี UV, IR และ visible light นะคะ
ผลต่อผิวหนัง |
ความยาวคลื่น (nanometers) |
แหล่งกำเนิด |
|
---|---|---|---|
ผลต่อกระจกตา กระจกตาอักเสบจากการโดนแสง ![]() |
ผิวหนังไหม้ มะเร็งผิวหนัง |
Ultraviolet: far: 100-280 (nm) middle: 280-320 nm |
· ประกายไฟจากการเชื่อมโลหะ · plasma torches · low-pressure mercury lamps · high-pressure mercury lamps · quartz mercury lamps · lasers |
ผลต่อเลนส์ตา ![]() |
ผิวสีเข้มขึ้น ผิวหนังไหม้ ปฏิกิริยาเคมีที่เกิดจากแสง |
near Ultraviolet: 320-400 nm |
· แสงฟลูออเรสเซนต์ จากหลอดไฟ · lasers |
ผลต่อเรตินา เรตินาถูกเผาไหม้ ![]() |
ผิวหนังไหม้ ปฏิกิริยาเคมีที่เกิดจากแสง |
Visible through Near Infrared: visible: 400-700 nm near IR: 700-1400 nm |
· ประกายไฟจากการเชื่อมโลหะ · lasers · โคมไฟให้ความร้อน |
ผลต่อเลนส์ IR ต้อกระจก ![]() |
ผิวหนังไหม้ |
Middle Infrared: middle IR: 1400-3000 nm |
· lasers/แสงจากเครื่องถ่ายเอกสาร · flash lamps/ประกายไฟจากการเชื่อมโลหะ |
ผลต่อกระจกตา กระจกตาถูกเผาไหม้ ![]() |
ผิวหนังไหม้ |
Far Infrared: 3000-10,000 nm |
lasers |
Refernces
http://www.wolffsystem.com/N.American_Wolff/indoor_tanning_education/uva_uvb_uvc_differences.htm
http://www.physlink.com/Education/AskExperts/ae300.cfm
http://www.sun-togs.com/main/radiation.htm
http://www.jlab.org/ehs/manual/EHSbook-485.html