คลื่นวิทยุที่แพร่กระจายออกจากสายอากาศนั้น จะมีการแพร่กระจายออกไปทุกทิศทาง
คลื่นวิทยุเป็นพลังงานแม่เหล็กไฟฟ้า ที่สามารถเดินทางไปด้วยความเร็วเท่ากับแสง
แต่อย่างไรก็ดี คลื่นวิทยุที่มีความถี่ไม่เท่ากัน คุณสมบัติในการแพร่กระจายคลื่น ก็ไม่เหมือนกัน
ในพื้นที่ไกลออกไป สัญญาณที่เครื่องรับจะรับได้ก็อ่อนลง ๆ ไปเรื่อย ๆ
1. คลื่นดิน (Ground Wave Propagation)
เป็นคลื่นวิทยุความถี่ต่ำที่แพร่กระจายออกมาทุกทิศทางจากสายอากาศเคลื่อนที่ตามความโค้งของเปลือกโลก
โดยระยะทางจะขึ้นอยู่กับกําลังส่งของสัญญาณ คือ หากกําลังส่งมาก จะส่งได้ระยะไกล
2. คลื่นฟ้า (Sky Wave Propagation)
เป็นคลื่นวิทยุความถี่สูงที่แพร่กระจายสูงขึ้นไปบนบรรยากาศชั้นไอโอโนสเฟียร์ (Ionosphere) ซึ่งเต็มไปด้วยอนุภาคของอิออน
โดยคลื่นสัญญาณจะสะท้อนกลับมายังโลกสามารถส่งได้ระยะไกล แม้จะมีกําลังส่งไม่มากก็ตาม
3. คลื่นอวกาศ (Space Wave Propagation)
เป็นคลื่นวิทยุความถี่สูงมากสัญญาณจะส่งเป็นแนวเส้นตรงระดับสายตาระหว่างเสาอากาศรับส่งด้วยกัน
และเนื่องจากคลื่นสัญญาณชนิดนี้จะไม่เคลื่อนที่ไปตามส่วนโค้งของเปลือกโลก ระยะทางจึงจํากัดด้วยความโค้งของเปลือกโลก
ดังนั้นเสาอากาศที่นํามาใช้เพื่อการรับส่งจะต้องหันหน้าชนกัน รวมถึงต้องมีระดับความสูงพอ และปรับแหงนให้ตรงแนว
วิธีการแพร่ของสัญญาณในสื่อแบบไร้สาย
การสื่อสารแบบไร้สายที่รับส่งข้อมูลผ่านอากาศจําเป็นต้องมีอุปกรณ์ที่ไว้คอยจัดการกับคลื่น ซึ่งมีอยู่ 2 ชนิด คือ
1. แบบแพร่สัญญาณรอบทิศทาง (Omnidirectional)
เป็นรูปแบบการกระจายคลื่นสัญญาณรอบทิศทาง เช่น คลื่นวิทยุ (ความถี่ 3 MHz 1 GHz) โดยสัญญาณที่ส่งหรือแพร่ออกไป จะกระจายไปทั่วทิศในอากาศ
ทําให้สามารถรับสัญญาณได้ด้วยการตั้งเสาอากาศ หรือติดตั้งเสาอากาศทีวีเพื่อรับภาพสัญญาณโทรทัศน์ที่แพร่มาตามอากาศ
ข้อดีของคลื่นวิทยุ คือ เป็นสัญญาณที่สามารถทะลุสิ่งกีดขวางได้ดีส่วน ข้อเสียคือ เนื่องจากคลื่นมีการแพร่กระจายทั่วทิศทาง
จึงไม่สามารถควบคุมการแพร่สัญญาณให้จํากัดอยู่เฉพาะบริเวณได้
เสาอากาศรับสัญญาณคลื่นวิทยุชนิดต่างๆ
2. แบบกําหนดทิศทาง (Directional)
เป็นแบบกําหนดทิศทางของสัญญาณด้วยการโฟกัสคลื่นนั้นๆ เช่น คลื่นไมโครเวฟ (ความถี่ 1 - 300 GHz) ในการสื่อสารด้วยคลื่นไมโครเวฟ
อุปกรณ์รับส่งสัญญาณนําเป็นต้องปรับให้อยู่ในแนวระนาบเดียวกันหรือเป็นแนวเส้นตรงระดับสายตา
โดยคลื่นที่สามารถกําหนดทิศทางของสัญญาณได้ดีทําให้สามารถสื่อสารในลักษณะแบบจุดต่อจุดได้
เสาอากาศสำหรับส่งคลื่นไมโครเวฟ และรูปแบบการส่งสัญญาณ
