Chế độ đệ nhất cộng hòa Ngô đình Diệm sụp đổ vào tháng 11 năm 1963. Nguyên do đưa đến chuyện sụp đổ khởi đầu là do chuyện cấm treo cờ Phật đản ở Huế nhân dịp lễ Phật đản. Tổng thống Ngô đình Diệm là một tín đồ Thiên chúa giáo thuần thành, nên trong suốt 9 năm cầm quyền, ông đã đành mọi sự ưu ái cho đạo Thiên chúa của ông. Chỉ riêng một chuyện tất cả mọi thị trưởng trên toàn miền Nam đều là người Thiên chúa giáo ( ngoại trừ thị trưởng Ðà lạt) cũng đủ nói lên tình hình chính trị thời đệ nhất cộng hòa đã nhuốm màu sắc tôn giáo như thế nào. Thật ra nói Tổng thống Diệm có chủ trương tiêu diệt Phật giáo thì không đúng, tuy nhiên sự thiên vị của ông dành cho tôn giáo của ông đã làm cho tín đồ Phật giáo nói riêng và những tôn giáo khác ngấm ngầm bất mãn. Sự bất mãn này ở trong trạng thái tiềm ẩn nên ít ai nhìn thấy. Cho đến khi vụ cấm treo cờ Phật giáo nổ ra thì coi như một giọt nước làm tràn ly nên chỉ trong vòng mấy tháng, những thành phần bị đè nén, bức bách đã nổi lên tranh đấu mãnh liệt và cuối cùng đưa đến chuyện Ðệ nhất cộng hòa sụp đổ. Người Mỹ có nhúng tay vào, nhưng họ chỉ nhúng tay vào khi những hành động đàn áp Phật giáo của chính quyền đệ nhất cộng hòa do cố vấn Ngô đình Nhu chủ trương ( trong khi Tổng thống Ngô đình Diệm vẫn có chủ trương hòa hoãn với Phật giáo ) làm thế giới bất bình , làm chuyện chống cộng mất chính nghĩa, và làm cho chuyện người Mỹ hỗ trợ chính quyền miền Nam chống cộng gặp khó khăn vì Việt Cộng tận tình khai thác những lỗi lầm của chính quyền Ngô đình Diệm. Bà Nhu đổ thêm dầu vào lửa bằng những lời tuyên bố cho rằng những vụ sư sãi tự thiêu là những vụ " nướng B.B.Q" và càng làm cho quần chúng phẫn uất thêm. Chuyện Ngô đình Nhu cho lính tấn công vào các chùa đã làm cho Phật giáo không còn chịu đựng thêm được nữa và chuyện tranh đấu chẳng đặng đừng và quyết liệt của Phật giáo bùng lên dữ dội, đã đưa đến sự đảo chánh của những tướng lãnh có sự hỗ trợ của người Mỹ. Có những biến cố chính trị xảy ra liên tiếp và sau khi lịch sử sang trang, khi nhìn lại, người ta có thể nhận biết yếu tố nào là giọt nước làm tràn ly làm thay đổi tình hình chính trị hay gây cho chế độ đương thời sụp đổ.

Mới đây nhất, chuyện thi hoa hậu thế giới ở Nigeria gặp rắc rối to vì sự chống đối của những người Hồi giáo ở quốc gia này. Ðạo Hồi cho chuyện phơi bày thân thể phụ nữ trong cuộc thi hoa hậu là một chuyện làm xấu xa. Người ta cứ nghĩ rằng sẽ có những cuộc biểu tình chống đối qua loa đối với cuộc thi hoa hậu, không ngờ chuyện chống đối càng trầm trọng hơn sau khi có một nữ ký giả người Nigeria tên Isinoma Daniel viết một bài báo cho rằng Giáo chủ Hồi giáo Muhammed sẽ chấp nhận cuộc thi hoa hậu thế giới và có thể muốn lấy một trong những ứng viên hoa hậu thế giới làm vợ. Sau khi bài báo được đăng lên thì bạo động chống đối nổ bùng vì những người theo đạo Hồi cảm thấy họ bị xúc phạm nặng nề. Tổng cộng có trên 200 người chết vì bạo động. Cuộc thi phải dời qua London của nước Anh. Hoa hậu Canada và Hoa hậu Ðại Hàn bỏ cuộc về nước. Tội nghiệp cho Hoa hậu Việt Nam Mai Phương mới đại diện cho Việt Nam tham dư hoa hậu thế giớiï lần đầu đã gặp chuyện không may, rắc rối. Có một thống đốc của một tiểu bang có đông tín đồ đạo Hồi ở Nigeria kêu gọi những người Hồi giáo hãy giết chết nữ ký giả phạm thượng này dựa trên lời dạy của kinh Quran, vốn cho rằng những ai tố cáo hay phỉ báng lời tiên tri của Ðấng Allah đều phải bị giết. Ký giả Ishinoma Daniel đã trốn vào Mỹ. Chuyện này làm cho người ta nhớ đến chuyện nhà văn Aán độ gốc Anh Rushdie, đã phải trốn tránh sau khi lãnh tụ cách mạng của Iran là Ayatollah Khomeini đưa ra một sắc lệnh tôn giáo năm 1989 nhằm giết chết nhà văn này vì ông này đã viết cuốn sách bán chạy " Kinh quỷ " ( The Satanic Verses) phỉ báng đạo Hồi. Năm 1998, chính phủ Iran cho biết là họ không ủng hộ sắc lệnh giết người này nhưng họ cũng không thể thu hồi sắc lệnh, vì theo luật Hồi giáo, chuyện thu hồi chỉ có thể do người ban ra làm, mà Khomeini đã chết năm 1989 nên không thể thu hồi lại sắc lệnh giết người trên.

Có thể coi bài báo " đùa vui" với Giáo chủ Mohamed của nữ ký gỉa Ishinoma Daniel được coi như giọt nước làm tràn ly đưa đến chuyện bạo động bùng nổ dẫn đến cái chết của trên 200 người. Chứ nếu không có bài báo " phạm thượng" này thì chuyện chống đối vụ thi hoa hậu không đến nỗi trầm trọng và chết người như đã xảy ra. Sự chống đối ngấm ngầm của những người theo đạo Hồi đã âm ỉ kể từ ngày tin thi hoa hậu được tổ chức tại Nigeria và cho đến ngày bài báo " khiêu khích, chọc quê" của nữ ký giả nói trên được đăng lên thì sự bức xúc đã nổ bùng, gây nên bạo động và làm cho chuyện thi hoa hậu phải dời chỗ qua London.

Cộng sản Việt Nam đã ngự trị trên đất nước Việt Nam đã hơn nửa thế kỷ nay. Với một chính sách cai trị tàn độc, khắt khe, Cộng sản Việt Nam đã làm cho đại đa số quần chúng bất mãn. Dân chúng chưa nổi dậy được vì chưa đủ yếu tố tình cảm bức xúc nổ bùng, có nghĩa là chưa có giọt nước làm tràn ly như chuyện cấm treo cờ Phật giáo hồi đệ nhất cộng hòa và chuyện bài báo ‘ vui đùa với Giáo chủ Mohamed" của nữ ký giả ở Nigeria. Trong những ngày gần đây, những hành đông gia tăng đàn áp của Cộng sản Việt Nam nhắm vào những người đối lập làm cho người ta nghĩ đến một giọt nước làm tràn ly. Chuyện xử án bất công, mọi rợ dành cho Lê chí Quang, chuyện vây ngôi chùa Quang minh tự của Phật giáo Hòa Hảo, chuyện đàn áp dân làng ở ngoại thành Hà Nội vì họ chống đối chuyện mua đất của họ với giá rẻ để bán cho công ty ngoại quốc, chuyện sắp sửa đưa ba người cháu của Linh mục Nguyễn văn Lý ra tòa. Những chuyện làm ngu xuẩn và tàn bạo này sẽ làm cho chuyện có một giọt nước làm tràn ly ngày càng có nhiều cơ hội để trở thành hiện thực. Chắc chắn chẳng sớm thì muộn, trước sau gì Cộng sản cũng sẽ bị " sẩy tay" trong chuyện dập tắt những mầm mống chống đối và khi bị sẩy tay như thế thì coi như có chuyện giọt nước làm tràn ly xảy ra. Giọt nước tràn ly này sẽ khơi mào sự bức xúc phẫn nộ về cảm xúc trong lòng người dân đến độ không còn kềm chế và kiểm soát được, họ sẽ xuống đường để bày tỏ sự phẫn uất và khi có những chuyện xuống đường này xảy ra thì giờ phút lâm chung của Cộng sản coi như đã điểm. Công an cảnh sát sẽ đứng về phía nhân dân vì dùng bạo lực với nhân dân lúc này thì chỉ mang lấy tai họa vào người, nhất là sau khi chế độ sụp đổ. Ôâi ghê sợ trước khí thế của đám đông quần chúng phẫn nộ sau bao tháng năm bị đày đọa, áp bức.

Nhà thơ Bùi minh Quốc đã uất ức và nóng nẩy mới đây đã làm mấy vần thơ đặt vấn đề là tại sao dân chúng Việt Nam chưa đồng loạt đứng lên để lật đổ chế độ Cộng sản mặc dầu chế độ này đã tỏ ra là một chế độ thối nát, chỉ biết bóc lột dân chúng tận xương tủy. Vụ án Năm Cam đã cho thấy guồng máy chế độ Cộng sản bây giờ là một bọn Mafia đỏ không hơn không kém. Chuyện Cộng sản Việt Nam dâng đất, dâng biển cho Trung Cộng mới đã làm cho toàn dân tức tối và phẫn nộ đến tột cùng. Oââng Quốc cho là thái độ im lặng, không phản kháng của nhân dân đã làm cho bọn cầm quyền có thêm cơ hội để đục khoét tài sản quốc gia và ông cho thêm rằng chính sách cai trị của Cộng sản đã tạo ra chứng bệnh liệt kháng Sida ( AIDS) cho toàn dân

Ôi nhân dân! nhẫn nhục đến bao giờ
Xiềng xích nào trong đầu người trói buộc
Nỗi nhẫn nhục nuôi béo bầy bạch tuộc
Trăm vòi đang hút kiệt nước non này
Trăm vòi quơ nhầy nhụa cả trời mây
Phun khắp chốn chứng Sida não tủy

Ngày giọt nước làm tràn ly sẽ là ngày lịch sử sang trang.