MODERN STYLE
Avrupa'da 1884-1907 yılları arasında, mimarlık alanına ve dekoratif sanatların bütününe yayılan sanat eğilimi.
Modern style değişik ülkelerde değişik biçimlerde adlandırılmıştır: Art nouveau; style 1900; jugendstill; sezessionstil; arte Joven; Nieuwe Kunst; Style Liberty; Modernismo.
XIX. yy'ın başlarında, Leon de Laborde, John Ruskin (1819-1900) ve Violletle-Duc gibi akademik gelenekleri yadsımaktan yana olan kuramcıların bir çok kez takındıkları tavır, Modern style'in içinde yeralan özlemlerin ana çizgilerini belirtir: Doğayı taklit ederek eğri çizgilerin süsleyici değerlerinin belirginleştirilmesi; nesnenin biçimini kullanımına uydurma isteği; mimarlık, dekor ve mobilya arasında bir birleşim sağlama arzusu; son olarak da "herkes için sanat" ilkesi ardından, halkın yaşam koşullarını değiştirebilecek güçte plan toplumsal bir ideali gerçekleştirme tutkusu.
Ruskin'in tilmizi olan William Morris (1834-1896) 1861'de Londra'da, içinde mobilyalar ve dekorasyon aksesuarlarının, Rossetti, Burne-Jones, Madox Brown gibi başlıca ön-Rafaellocu sanatçıların yapıtlarının bulunabileceği ilk büyük mağazayı açtı. Ölümünden kısa süre önce, William Morris ileride yerine geçecek olan Walter Crane'le (1845-1915) birlikte, bir yığın dekorasyon eşyası, çocuklar için albümler ve duvar kağıtları üreten Arts and Crafts Exhibition Society'yi kurdu.
William Morris'in düşünceleri, henüz yaşarken, Ruskin'in bir başka tilmizi, aynı türden bir büyük yapı olan Century Guild'in (1882) kurucusu mimar arthur Mackmurdo (1851-1942) tarafından benimsendi. Böylece bir ticari etkinliğin gerektirdiği sayısız grafik araştırma, bir bakıma dizaynınkine çok yakın bir anlayışa dayanıyordu. Aynı dönemde, Glasgow topluluğu, Charles Rennie Mackintosh'un (1868-1928) önderliğinde bezame kıvrımlarından yararlanarak şaşırtıcı dekorasyon ürünleri gerçekleştirdi; bunlar Avrupa'da yaygınlaşan Modern style üstünde, özellikle de geç olarak ortaya çıkan ama çok verimli olan Viyana Okulu'nun çalışmaları üstünde son derece etkili oldu; Viyana okulunun düşünceleriyse ressam Gustav Klimt (1862-1918) ile Otto Wagner (1841-1918) ve Josef Hoffman (1870-1956) gibi mimarlar tarafından yansıtıldı.
Art nouveau (yeni sanat) terimi ilk olarak 1884'te Brüksel'de yayımlanan Art Moderne dergisinde kullanıldı. Bu yeni sanat, William Morris'in çizdiği doğrultuyu benimsemişti, gerçek müjdecisi olan Paul Hankar (1859-1901) pek çok mağazayı "çiçekli üslup"ta yeniledi. Ardından Victor Horta (1861-1947) Belçika'da "1900 mimarlığı"nın babası olarak kendini kabul ettirdi. Uzun süre "halk için sanat"ın propagandacısı gözüyle bakılan Victor Horta'nın çalışmaları, "bitkici eğilim"le, mimarın, 1906'ya doğru, A.B.D'ne yaptığı yolculuktan sonra mimarlık alanındaki çalışmalarını etkilemiş olan "yapıcı eğilim" arasındaki çatışmayı çok iyi yansıtır. Brüksel'de bulunan Maison du Peuple (1896-1899) ve eski solvay binası (1895-1900) Horta'nın modern style dönemini en iyi yansıtan iki yapıdır. Aynı dönemde, Brüksel'de yaygınlaşan liberal bir hareket (XX'ler Çemberi, özgür estetik sergisi) içinde Henry Vsn de Velde (1863-1957), İngiliz etkisinin (Morris, Mackintosh) Flaman köylü geleneğiyle (Bloemen-Werf, 1895) kaynaşarak ılımlı bir görünüm kazandığı bir mimarlığın tutkulu savunucusu olarak belirledi.
Grafik sanatlar düzleminde Hollanda'da gelişen Jugendstil de İngiliz dekoratörlerle Endonezya halk sanatının çifte etkisini yansıtır. Cava etkisi olağanüstü bir durum sayılır; başka yerlerde değişik durumlarıyla Japon etkisi, modern style'nin geliştiği bütün ülkelerin tartışmasız esin kaynağını oluşturur. Bu Japon etkisi 1870 yıllarında A.B.D'nde dekoratif sanatlara egemen olmuştur; Louis Comfort Tiffany'nin (1848-1933) bu doğrultuda gerçekleştirmiş olduğu lambalar ve camdan süsler ünlüdür.
Öte yandan, Paris'te Japon ve Çin sanatları uzmanı Samuel Bing (1838-1905) 1895'te açmış olduğu mağazada "yeNi sanat" ürünleriNİ satmaya yöneldi. Burada yabancı ülkelerden gelen eşsiz güzellikteki eşyaların yanı sıra Fransız Georges de Feure ve Eugene Gaillard'ın yapıtlarına da yer verildi. Bu arada Nancy okulu sanatçıları da çeşitli ürünler gerçekleştirdiler, hatta bazıları (Auguste ve Antonin Daum) uluslararası üne kavuştu.
Viollet-le-Duc'ün geçmişte kalan dersleri, Horta örneği ve doğanın çekiciliği, mimar ve dekoretör Hector Guimard'ın (1867-1942) yeni biçimleri zenginleştirmeye yönelmesine ve bunlara son derece kişisel bir doğalcı anlatımcılık kazandırmasına yol açtı. 1899-1904 yılları arasında Paris mertosunun dökme demirden ünlü girişlerinin yapımı Hector Guimard'a verildi.
Uygulamada, her yerde desen ve gravürle desteklenen "yeni sanat", İngiliz Aubrey Beardsley (1872-1898) tarafından doğallıktan giderek daha da uzaklaştırıldı. Öte yandan, Gustav Klimt'in yapıtları bir yana bırakılırsa, desinatör ve basımcı Otto Eckmann'ın (1865-1902) gerçekleştirmiş olduğu eşsiz yapıtların aşırılıklarında bile modern style'yi aşarak bağımsız büyük yaratıcıların sanatına ulaşan Beard syle'inkilere yaklaştığı görülür.