คน
เป็นปัจจัยหนึ่งซึ่งทำให้เกิดอุบัติเหตุ
สถิติอากาศยานอุบัติเหตุอันเนื่องมาจากคนปรากฏว่ามีมากกว่าสิ่งอื่น
ดังนั้นเราควรที่จะรีบปลูกฝังจิตใจให้มีอุดมการณ์ที่มีความปลอดภัยต่อการบิน
เสียแต่แรกเริ่ม
นักบิน
เป็นมนุษย์ธรรมดา ๆ คนหนึ่ง
ที่มีจิตใจสำนึกเหมือนบุคคลทั่วไป
แต่งานอาชีพเท่านั้นที่ผิดแปลกไปจากบุคคลอื่น
ที่ต้องเสี่ยงต่ออันตรายอยู่เสมอทุกขณะที่ทำการบิน
ธรรมชาติสร้างมนุษย์ขึ้นมาให้อยู่บนพื้น
อันเป็นสภาวะที่มนุษย์โลก
อยู่ด้วยอากาศปกติ
สัญชาติญาณของมนุษย์เมื่อมีสิ่งผิดปกติมาเป็นตัวคอยกระตุ้น
ที่ผิดไปจากธรรมดา
ก็จะเกิดปฏิกิริยาต่อต้านอันนี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ
และสิ่งที่มีชีวิตในโลกมีสัญชาติญาณอันหนึ่งที่เหมือนกันนั้นคือการักตัวกลัวตายไม่ว่าจะเป็นคนหรือสัตว์
อุดมการณ์ที่จะปลูกฝังให้แก่นักบิน
สามารถจัดให้อยู่ในรูปของการให้สิ่งหนึ่งต่อจิตสำนึกของนักบินผู้นั้น
โดยอาศัยสิ่งนำทางคือ การกระตุ้นต่อสัญชาติญาณที่มีอยู่แล้ว
จากการสอบถาม นักบินโดยเฉลี่ยภายในฝูงบิน ประมาณการได้ว่า
ไม่มีนักบินคนใดที่ต้องการจะให้อากาศยานของตนเองเสีย
หรือพบวิกฤติการณ์ในขณะที่ทำการบินอยู่
แต่เมื่อมีเหตุสุดวิสัย เช่นเครื่องยนต์กลไกขัดข้อง
นักบินอยู่นั้นเขาจะใช้ความสามารถและความพยายามอย่างที่สุดเท่าที่จะมีอยู่
บังคับอากาศยานนั้นลงสัมผัสพื้นด้วยความปลอดภัย
ทั้งนี้เพื่อเป็นการรักษาชีวิตตนเองเป็นอันดับแรก
อุดมการณ์การบินที่ปลอดภัยนักบินสามารถจะรับไว้จากหลายด้าน
เช่น
จากเพื่อนักบินด้วยกัน
เล่าสู่กันฟังในเรื่องประสพการณ์การบินที่ผ่านมา ,
จากนักบินอาวุโส
จากการศึกษาหาความรู้ในคู่มือการบิน ,
จากการแถลงย่อก่อบิน ,จากข้อมูลต่างๆที่เกี่ยวกับเทคนิคการบิน
จากการทบทวนเหตุการณ์ฉุกเฉิน
และผลที่ได้รับจากเหตุการณ์นั้น
จากคำติชมจากผู้บังคับบัญชา
สามประการที่กล่าวมาข้างต้นนี้
สองประการแรกจะเป็นแบบธรรมดา
ที่การกระตุ้นมีน้ำตาน้อยกว่าประการสุดท้าย
การกระตุ้นให้แก่สัญชาติญาณ
เมื่อเกิดอุดมการณ์ในด้านการบินดังสามประการที่กล่าวมาจะให้ค่าทางบวกมากกว่าทางลบ
เหตุผลก็คือ
เป็นการกระตุ้นที่ตรงเป้าหมายต่อสัญชาติญาณของผู้ที่ทำการบินอย่างที่สุด
คำยกย่องชมเชยนี้อาจจะออกมาในรูปของการยกย่องว่าสมควรเป็นนักบินตัวอย่างในการปฏิบัติการกิจของแต่ละครั้ง
อาจจะได้รับการปรบมือเพื่อเป็นเกียรติ
เป็นกำลังใจในความสามารถของเขาที่แก้ไขเหตุการณ์
วิกฤติการณ์ของอากาศยานไม่ผ่านพ้นไปด้วยดี
หรืออาจเป็นคำชมเชยเป็นลายลักษณ์ เป็นการภายในของแต่ละกองบิน
ฯลฯ
โดยเฉพาะคำชมเชยที่เป็นการให้กำลังใจ เช่น
นักบินผู้นั้นสามารถแก้ไขวิกฤติการณ์ที่เกิดแก่อากาศยานที่ตนเองบังคับอยู่
จากภาวะที่เลวร้ายน่าสะพึงกลัวให้กลับเข้าสู่ท่าปกติและนำลงพื้นโดยปลอดภัย
คำชมเชยนี้จะมีอิทธิพลต่อจิตใจมาก
ยิ่งท่าได้รับจากผู้บังคับบัญชาและนักบินอาวุโส
นักบินที่ได้รับคำยกย่องนี้
ได้รับอุดมการณ์สิ่งหนึ่งจากผู้บังคับบัญชา
โดยที่ไม่รู้ตัวซึ่งผู้บังคับบัญชาสอดแทรกเข้าไปในรูปการยกย่องชมเชย
คำยกย่องชมเชยนี้จะให้ประโยชน์ต่ออีก 3 ประการคือ
ในทางน้ำใจ
นักบินผู้นั้นจะมีความรู้สึกว่ามีผู้บังคับบัญชาคอยให้ความสนใจต่องานที่ปฏิบัติ
เกิดความอบอุ่น มีขวัญดี และร่วมทุกข์กับสุขด้วยกัน
ผู้บังคับบัญชาจะคอยรับฟังผลการปฏิบัติของตนตลอดเวลา
เกิดความสัมผัสทางด้านจิตใจช่องว่างระหว่างบ่าวและนายจะหมดไป
ให้ทางพลังบังคับ
นักบินที่ได้รับคำชมจะถูกบังคับโดยทางอ้อม
โดยที่ว่าตนทำดีจนได้รับคำยกย่องแล้ว
อย่างน้อยการปฏิบัติงานต่อ ๆ ไป จะต้องได้ดีเท่าทีทำมา
เพราะว่าถ้าเกิดพลาดเสียหายขึ้น
นอกจากจะอับอายเพื่อนฝูงแล้ว
ตนเองจะเกิดปมด้อยที่ว่าไม่สามารถรักษาความไว้วางใจจากผู้บังคับบัญชาได้
ให้ดุลย์ต่อการพิจารณาลงโทษผู้กระทำผิด
ทำให้เกิดความเฉียบขาดในการตัดสินใจของผู้บังคับบัญชา
ตัวอย่างเช่น ถ้าทำดีผมยกย่อง
แต่ถ้าผิดพลาดผมทำตามระเบียบ
จะเห็นได้ว่า
เมื่อท่านบินดีแล้วไม่เกิดอุบัติเหตุ
ไม่เคยผิดวินัยการบิน จนได้รับความไว้วางใจจากผู้บังคับบัญชา
จนได้รับคำยกย่องชมเชย
นักบินผู้นั้นก็จะรักษาระดับนี้ตลอดการบินหรือเกิดความประมาท
ทั้งนี้เพื่อรักษา
สถานภาพของตนไว้ อุดมการณ์นักบินที่ปลอดภัยเป็นสิ่งที่ยากที่จะปลูกฝังให้แก่นักบินภายใน
หน่วยบินของท่าน
ถ้าท่านรู้จักช่วงระยะเวลาที่รีบหยิบยกให้แก่นักบินของท่าน