Atatürk 1881 yılında, Selânik'te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde hanımdır. Asıl adı Mustafa'dır. Selanik'te yeni açılmış "Şemsi Efendi Mektebi'nde ilkokula başladı. Selanik Askeri Rüştiyesi'ni, sonra Manastır Askeri İdadisi'ni bitirdi. 1899'da İstanbul'a gelip"Harbiye Mektebi" ne girdi. 1905'te Harp Akademisi'ni bitirip Şam'daki 5. Ordu'ya gönderildi. Orada "Vatan ve Hürriyet" adlı gizli ve ihtilâl amacı güden derneği kurdu. 1907'de Manastır'daki 3. Ordu'ya tayin edildi. "Vatan ve Hürriyet" cemiyeti oradaki "İttihat ve Terakki" cemiyeti ile birleşti. 13 Nisan 1909'da İstanbul'da çıkan "31 Mart Vak'ası" üzerine, adını verdiği "Hareket Ordusu"nun Kurmay başkanı olarak bu kuvvetlerle İstanbul'a geldi. Ordu komutanlığı tarafından İstanbul halkına yayınlanan bildiriyi de Mustafa Kemal yazdı.
        İtalyanların Trablusgarb'a asker çıkarması üzerine oraya gidip çete harpleri yaptı. Balkan savaşı çıkınca Romanya üzerinden İstanbul'a geldi. Sofya Askeri Ateşesiyken Birinci Dünya savaşı çıktı. Çanakkale'de, Anafartalar'da büyük başarılar kazandı. Veliaht Vahdettin Efendi ile birlikte Almanya seyahatine katıldı. İstanbul'a düşman donanmasının girdiğini gördü. Hazırlıklarını yaptıktan ve bazı dostlarından başka kimseye amacını söylemeden ordu müfettişliği göreviyle 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı. Sadrâzam Damat Ferit Paşayı, Türkiye'mizin istiklâlini feda ettiği için, telgrafla protesto etti. Haziran 1919' da bütün ulusa yayınladığı bildiride, ulusça bir olup düşmanla savaşmak ; özgürlük ve bağımsızlık kazanmak gerektiğini anlattı.
        Erzurum Kongresi'nde (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919) bütün resmi sıfat ve rütbelerini terk etti. 4 Eylül'deki Sivas Kongresi'nde "Heyeti Temsiliye" reisi seçildi. 23 Nisan 1920'de Ankara'da Büyük Millet Meclisi'ni topladı. Meclisin görevlendirdiği "İcra Vekilleri Heyeti" Başkanlığına seçildi. "Sevr Antlaşması"nı Türk ulusunun tanımadığını bütün dünyaya ilân etti. Yunanlılar, Birinci ve İkinci İnönü Savaş'larında geriye atıldı. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa Sakarya kıyılarında düşmanı ağır kayıplara uğrattı. T.B.M.M. Mustafa Kemal'e "Mareşal" rütbesiyle "Gazi" adını verdi. 22 Ağustos 1922'de başlayan "Başkomutanlık Meydan Savaşı"nda düşman tamamen bozulup kaçmaya başladı. 9 Eylül'e kadar süren takip sonunda Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı. 1 Kasım 1922'de "Saltanat", yani padişahlık kaldırıldı. 24 Temmuz 1923'te Lozan Antlaşması imzalandı. Böylece Türk Milleti hürriyet ve istiklâline kavuştu. 29 Ekim 1923'de "Cumhuriyet" ilân edildi ve Mustafa Kemal ilk Cumhurbaşkanı seçildi.
        3 Mart 1924'te Halifelik kurumunu kaldırdı. Din ve Devlet islerini birbirinden ayırdı. 17 Şubat 1926'da Medeni Kanunu kabul ettik. 24 Ağustos 1925'te Ata, Kastamonu'da şapka giydi. 25 Kasım'da kanunu çıktı. Uluslararası saat, takvim ve ölçüler kabul edildi. 1924'te medreseler ve mahalle mektepleri "Tevhid-i Tedrisat" (Öğretim Birliği) kanunu ile kaldırılmıştı. 1928 yılında Arap harfli alfabe kaldırıldı, yerine Lâtin harfli alfabe kabul edildi. Dil ve tarih alanında devrimler yapıldı. 1931'de Türk Tarih Kurumu'nu, 1932'de Türk Dil Kurumu'nu kurdu. Kadınlara haklarını veren kanunların kabulünden sonra 21 Haziran 1934'te "Soyadı Kanunu" çıktı. Köylünün sırtından "Asar" denilen vergiyi kaldırdı. Köylüye para, tohum, tarım araçları verildi."Tarım Kredi Kooperatifleri" kuruldu. Endüstri devrimi "Teşviki Sanayi Kanunu" ile başladı. Sanat Okulları kuruldu. Yeraltı servetlerimizi işletmek için Etibank; kumaş, kundura vs. için Sümerbank ve daha birçok devlet kuruluşları meydana getirildi. T.B.M.M kabul ettiği özel bir kanunla Cumhurreisi Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya "ATATÜRK" soyadını verdi (24 Kasım 1934) Atatürk sadece başarılı bir asker değildir. Devlet adamı olarak da ileriyi gören büyük dehadır. Türk milletinin bütün ihtiyaçlarını görmüş; kısa süren hayatının bu devresinde durmadan, dinlenmeden yeniye, ileriye koşmuş, ulusuna övünmesini, güvenmesini, çalışmasını öğretmiştir. En büyük öğretmenimiz Atatürk'tür. Siyasi ve askeri seferleri milletin hayatında yeterli bulmaz, bağımsızlığın ilk şartının ekonomik bağımsızlık olduğunu söyler, "İktisadi istiklâl olmadıkça milli istiklâl olamaz", derdi.
        Atatürk milleti uğruna yaptığı her mücadeleden zaferlerle çıktı. Ama bu yorucu hayat bünyesini yıprattı. Hasta olduğu halde memleket işleriyle uğraşıyordu. Büyük kurtarıcı 10 Kasım 1938'de sabah 09.05'te ebedi uykusuna daldı. 19 Kasım günü Sarayburnu'ndan alınan tabutu "Yavuz" zırhlısıyla İzmit'e, oradan trenle Ankara'ya götürüldü. Etnografya Müzesi'ndeki mermer lâhde konuldu. Daha sonra Atatürk'ün tabutu 10 Kasım 1953'de buradan alındı, ayrı bir törenle Anıtkabir'e nakledilerek ebedi istirahatgâhına tevdi edildi.