İNGİLİZ SANATI

İngiltere'de sanat yaşamı Avrupa Kıtasısındakinden çok daha hareketsizdir. Buradaki etkinlikler, Avrupa'da sürekli olarak üslup değişmelerine yol açan çok sayıda yenilikçi akımdan uzak kalarak kendi içinde bir gelişme göstermiştir.

İngiliz mimarisinde yalnızca iki üslup göze çarpar: Ortaçağ gotiğinden (Tudor ve Elizabeth dönemlerinde ço az değişmiştir) yeni-klasikçiliğe ancak XVII. yy'da geçilmiş, yeni-klasikçi üslupsa varlığını XX. yy'a kadar sürdürmüştür.

Önce Rönesans'a özgü Hümanist Düşüncenin, ardından da Reform'un kültür yapılarını derinlemesine değiştirmesinden sonra, dekoratif sanatlar ve mimarlık alanında bir yenilik olmuştur. Bu devrim' mimarlık alanında İnigo Jones tarafından gerçekleştirildi. İnigo Jones, XVII. yy'ın başlarında Palladio'ya özgü klasizmin formullerini ( duvar ayakları, yivli sütunlar, alınlıklar, büyük revaklar, cepheleri süsleyen değişik üslupların kullanımı) ülkeye getirip yapılara uygulayan sanatçıdır.

James I'in hükümdarlığı sırasında Jacobean üslubunun (James dönemiyle ilgili üslup) doğduğu ve değişik adlar altında hiç değişmeden varlığını sürdürdüğü gözlenir. Londra kenti 1666 yangınından sonra baştan Sir Christopher Wren tarafından Palladio formullerine göre yeniden kuruldu. Gerçekleştirdiği başlıca yapıtlar arasında St. Paul Katedrali, Kensington Sarayı, Hampton Cout'un onarımı vardır. Aynı dönemde sivil mimari üslubunun da klasik doğrultuda olduğu görülür, ama bu alanda Hollanda sanatının etkisi göze çarpar. XVIII. yy'a kadar, İngiliz evleri kırmızı tuğladan yapılır, çatılar kiremitle örtülür, pencereler de yalnızca silmelerle süslenirdi.

XVIII. yy'a Wiliam Kent'in yeni Palladioculuğu egemen oldu. Başka bir yenilik göze çarpmadı. Yalnızca bahçe süslemelerinde görülen İngiliz-Çin üslubu ve Chipendale üslubundaki fanteziler. döneme damgasını vurdu XVIII. yy'ın ikinci yarısında, yeni-klasikçilik Adam üslubu olarak adlandırılan yeni Yunan üslubunda gelişerek doruk noktasına ulaştı. En etkinleri Robert olan Adam kardeşler, aslında daha ince varolan yeni-klasikçiliği çok daha ince bir biçimde sunmaktan başka birşey yapmamışlardı. Yapıtlarında, üslup açısından bütün sanatlarda bir türdeşlik sağlamaya ve bunu kabul ettirmeye özen gösterdiler, bu amaçla iç dekorasyon modelleri, mobilya örnekleri ve uygulamalı sanatlar için değişik modeller oluşturdular. Yeni-Yunan üslubuyla mimarlık hafifledi, Adam kardeşlerin buluşları, Avrupa'ya da yansıdı. Devrim arifesi ve Direktuvar dönemi Fransası'nda özellikle bahçe düzenlemesi konusunda etkili oldu. XIX. yy'a özgü eklemeci tutum, çökmekte olan yeni-klasikçiliğe hiçbir yenilik getirmedi.