|
|
tùy
bút
Thư
Cho Em
Em
nhận được thư của anh đă lâu
nhưng mỗi lần ngồi xuống tính
viết cho anh Hai th́ em không biết viết ǵ.
Đôi khi em ngồi thừ người trước
màn h́nh tới 2, 3 giờ mà không viết
được ǵ. Lúc này, em không buồn cũng
không vui chỉ thấy ḷng nặng trĩu. Anh Hai
ơi, em đi làm nhưng trong công việc gặp
những chiếc ghế to quá, uy quyền quá.
Ghế lớn đă vậy c̣n ghế nhỏ cũng
lấn cả lối đi đă được
vạch sẵn. Em không lạc quan được,
không thể có những ước mơ trước
một guồng máy mà càng đi vào em càng
thấy áng mây đen giăng kín cả bầu
trời. Anh Hai có trách em yếu kém em cũng không
buồn v́ em đáng trách lắm. Em chỉ luôn luôn
an ủi là có một người anh Hai luôn luôn
thông cảm và d́u dắt cho em. Một năm
mới lại bắt đầu. Em chúc anh luôn b́nh
an và cầu mong hồn thiêng sông núi dẫn
lối cho những đứa con đất mẹ
vững niềm tin trên con đường t́m
cuộc sống hạnh phúc cho toàn dân tộc.
***
Ngồi
viết thư cho em sao trong anh lại cứ văng
vẳng vọng lại lời ca của một
nhạc sĩ quá cố. Đừng tuyệt
vọng, tôi ơi đừng tuyệt vọng. Lá
mùa thu rơi rụng giữa mùa đông. Lời
nhạc ngắt khoảng, chập chờn lúc
gần gũi, lúc rời xa. Đừng tuyệt
vọng, em ơi đừng tuyệt vọng.
Nắng vàng phai như một nỗi đời riêng...
Những tâm sự miên man của Trịnh Công Sơn
lẫn lộn câu này qua câu khác, lẫn lộn
với h́nh ảnh của đứa em gái đang
ngồi thừ người trước màn h́nh nh́n
cuộc đời qua khung cửa sổ màu đen
điện toán. Có đường xa và nắng
chiều quạnh quẽ. Có hồn ai đang nhè
nhẹ sầu đêm... Nỗi buồn như chùng
xuống vực sâu, như lá mùa thu rơi
rụng giữa mùa đông, như nắng tàn phai
trong một cơi đời riêng. Đừng
tuyệt vọng, em ơi đừng tuyệt
vọng. Em hồn nhiên rồi em sẽ b́nh minh...
Đừng tuyệt vọng, tôi ơi đừng
tuyệt vọng!
Vậy
là anh đă ngồi thừ người trước
màn h́nh gần cả tiếng đồng hồ.
Những lời nhạc lăng mạn làm anh hụt
hẫng để không biết bắt cầu qua
những điều muốn nói cùng em. Em c̣n
nhớ câu nói mà anh em ḿnh trao cho nhau trước
khi em hết hợp đồng lao động và lên
máy bay về nước không? "Trong cuộc
sống anh em ḿnh phải tin vào một điều
để sống có ư nghĩa: đó là thiện
phải thắng ác. Sống thiện phải là
con đường sống của chúng ta. Phải
làm thế nào để thiện tính trong ta
nảy nở và lan truyền qua những người
khác." Nói th́ dễ nhưng sống cho
được th́ khó vô vàn phải không em. Tâm
trạng em đang có cũng là tâm trạng mà bao
người đă và đang trải qua: thiện
tâm của ḿnh quá nhỏ bé trước một
guồng máy ác độc khổng lồ lúc nào cũng
muốn cuốn hút ḿnh theo nó nếu không th́
sẽ nghiền nát chúng ta. Tâm trạng đó có
khác ǵ so với bao nhiêu người dân của Liên
Xô, của Đông Âu cũ hơn 10 năm trước.
Nhưng thế sao cái thành tŕ kiên cố đó
đă sụp đổ toàn diện? Bởi v́
một chính quyền không giải quyết
được những yêu cầu tinh thần và
vật chất của xă hội th́ sẽ
phải bị thay đổi. Đó là chân lư
tất yếu của lịch sử ngàn đời.
Em
nói về những cái ghế lớn, nhỏ. Chúng
tượng trưng cho quyền lực và em
từng mong mỏi những cái ghế đó ngày
một suy yếu đi như là điều
kiện rất cần cho những thay đổi.
Có nhất thiết phải thế không em? Liên Xô,
Đông Âu và gần đây là Indonesia, Phillippine
đă sụp đổ khi guồng máy c̣n hùng
mạnh hơn những cái ghế quyền lực
của Việt Nam ḿnh bây giờ. Sự sụp
đổ đó đă xảy ra bởi sự khơi
mào của một thiểu số có quyết tâm và
đáp ứng được nguyện vọng
của đa số người dân thầm
lặng nhưng trong thâm tâm bất măn cực
kỳ. Em c̣n nhớ lúc c̣n lao động ở Hàn
Quốc, em đă giật ḿnh khi biết được
trong màn đêm đen bưng bít của đất
nước đă hiện hữu những con người
dũng cảm. Em đă biết đến Dương
Thu Hương, Hà Sĩ Phu, Trần Độ, Lê
Chí Quang... và bao nhiêu người khác nữa đang
âm thầm xây dựng ước mơ cho tương
lai tươi sáng của đất nước.
Họ và em chính là những thiểu số có
quyết tâm, là yếu tố quan trọng nhất
khơi mào cho những thay đổi lịch
sử.
Chắc
em c̣n nhớ câu chuyện về những người
sinh viên Trung Hoa trên quăng trường Thiên An Môn mà
anh kể cho em. Thế giới chỉ thấy
được thành quả cả Bắc Kinh
xuống đường. Đâu biết được
cả đại học trước đó
rộn ràng với nhạc mới, với mốt
thời trang. Đâu biết rằng trước
đó đa số đám đông đều yên
lặng làm ngơ, hoặc mỉm cười thương
hại cho mười mấy sinh viên lạc điệu
đang cưu mang hoài băo vá trời. Vậy mà khi
thời điểm đến, chính đám đông
mỉm cười chế ngạo này đă ùn ùn
xuống đường đi làm lịch sử.
Họ đâu biết rằng chính mười
mấy sinh viên cô đơn nhưng can đảm
làm nên phong trào là những cơn mưa ngày
hạ tưới lên những hạt mầm khát
vọng đang c̣n nằm sâu trong ḷng đất
tâm thức của đám đông. Họ đâu
biết rằng, chính mười mấy sinh viên
lạc điệu đó đă một ngày dùng
can đảm của ḿnh để xóa tan sự
sợ hăi của cả thủ đô trước
cường quyền. Đó chính là thành quả
không ai thấy được trước khi Thiên
An Môn tràn ngập biểu ngữ tự do.
Nh́n
lại lịch sử của đất nước
ḿnh cũng vậy. Trong những trang sử đen
tối đều có những điểm giống
nhau: nhan nhản những kẻ bàng quang, người
tuyệt vọng, kẻ thất chí, người
buông xuôi. Những lúc đó, ít ai nghĩ chính ḿnh
sẽ thay đổi được đêm đen
thành ngày sáng. Vậy mà lật một trang
nữa th́ thấy ḍng sử đổi thay để
huy hoàng như phép nhiệm mầu. Sao lạ
vậy hở em? Sử không viết lên câu
chuyện người bạn chăn trâu ngày xưa,
sau này trở nên giàu có, ngồi bên ḍng suối
uống trà và hỏi người kháng chiến quân
áo vải đất Lam Sơn rằng: thế
giặc lớn quá, sức người nhỏ bé
làm được ǵ? Sử không viết
chuyện người áo vải đổ hết
chung trà xuống ḍng suối và mỉm cười
không nói. Mười năm sau, Lê Lợi lên ngôi.
Những kẻ bàng quang, tuyệt vọng, thất
chí, buông xuôi ngày nào vỗ tay reo ḥ. Không ai c̣n
nhớ đến người kháng chiến quân
áo vải bên bờ suối. Không ai biết
những giọt trà xanh giờ vẫn luân lưu
làm thơm ḍng suối mát hay đă ngấm sâu vào
ḷng đất cho cỏ cây xanh thắm.
Đừng
tuyệt vọng, em ơi đừng tuyệt
vọng. Em hồn nhiên rồi em sẽ b́nh minh...
Em hăy hồn nhiên như tuổi ấu thơ, như
những bạn bè nhỏ bé người Thượng
ngày xưa đi chân trần phăng phăng trên
lối ṃn nhẵn bóng, ngoằn ngoèo vốn đă
hiện hữu từ tiền kiếp để nuôi
sống nhiều thế hệ gánh gùi từ buôn
làng về phố thị đổi chác. Em hăy b́nh
minh như những đôi chân nhỏ bé đă làm
lùi bước cỏ hoang và gai góc trên lối ṃn
đó. Em hăy thanh thản như những bước
đi để góp phần nuôi dưỡng
sự tồn tại của con đường
sinh tử ngh́n năm. Ngày hôm nay, những bước
chân của anh em ḿnh và bao người âm thầm
khác cũng đang tiếp tục đi trên con
đường phục hưng của tổ tiên
từ tiền kiếp. Máu đổ, mồ hôi rơi,
mệt nhoài, thở dốc nhưng vẫn luôn
biết rằng phải đi mới rút dần
khoảng cách, phải đi mới có thêm người
nhập cuộc, phải đi mới giữ
được sự hiện hữu của con
đường. Nếu có lúc em ngồi thừ người
trước màn h́nh và cảm thấy cuộc
đời tuyệt vọng như lũng sâu th́ hăy
coi đó như một buổi tối ngồi
ở quán trọ ven đường,
chờ nh́n cơn mưa giông buồn
thảm ngoài hiên nhưng vẫn biết rằng mưa
hoài rồi sẽ dứt. Em sẽ lại lên
đường, bỏ lại quán nhỏ sau lưng
và trời sẽ hừng sáng theo bước chân
của em đi về phía trước.
|