ÜNLÜ MİMARLAR


Abdülvahit Bin Selim
Acem Alisi
Agostino di Duccino
Ahmet
Akçay, Recai
A. Leon Battista
Baker, Sir Benjamin
Bartholdi, F. Auguste
Barry, sir Charles
Bayhan Hüseyin İrfan
Behrens, Peter
B. Giovanni Battista
Berlage, Hendrik Petrus
Bill, Max
Bindesböll, M. G. Birkner
Boffrand, Germain
Borromini, Francesco
Bulfinch, Charles
Jules Hardouin-Mansat

ABDÜLVAHİT BİN SELİM

Selçuklu mimarı (XIII. yy.). Yaşamı üstüne yeterli bilgi bulunmayan Abdülvahit Bin Selim, tasarımını yapmış olduğu Mevlana'nın ahşap sandukasının yazıtında, mesleğinin mimarlık olduğu ("el mimar") belirtilmiştir.


ACEM ALİSİ

İran asıllı Türk mimarı (Tebriz?-? 1539). Yaşamı üstüne yeterli bilgi bulunmayan Acem Alisi'nin (Acem İsa da denir), İran'dan dönen Selim I tarafından İstanbul'a getirtildiği sanılmaktadır.

Başlıca yapıtları: Çobanmustafapaşa külliyesi (Gebze), Sultanselim camisi ve türbesi (İstanbul; Sultanselim camisinin ve Çobanmustafapaşa külliyesinin Mimar Sinan'ın olduğu söylenirse de, bu doğru değildir.


AGOSTİNO Dİ DUCCİNO

İtalyan heykelcisi ve mimarı (Floransa 1418-Perugia 1484). Floransa dışında gerçekleştirdiği önemli yapıtlarla Rönesans'a büyük katkıda bulunan Agostino di Duccio, başlangıçta Donatello'dan etkilenmesine karşın, yüzeylerde kıvrımlı ve lirik nitelikli sanat oyunlarıyla özgün bir üslup oluşturmuştur. Başlıca yapıtları arasında Rimini'deki Malesta Tapınağında cephedeki heykel süslemeleri (1447-54), Perugia'daki San Bernardino capellasının cephesindeki (1457-61) çalışmalar, Venedik, Bologna ve Modena'daki çeşitli çalışmalar sayılabilir. 1463'te Floransa katedrali için ısmarlanan iki dev boyutlu heykellerden birini tamamlamış (günümüze ulaşamamıştır), ama ikincisine yeni başlarken ölmüş, bu mermer kütlesini kırk yıl sonra  Michalangelo, ünlü Davut heykelinin (1501-04) yapımında kullanmıştır (günümüzde Floransa'daki Güzel Sanatlar Akademisi Galerisi'nde bulunmaktadır).


AHMET

Türk mimarı (IX.yy.sonu-X.yy.başı). Abbasi halifesi el-Muktedir döneminde  (909-910) Diyarbakır surlarının, Mardin ve Harput kapılarının yapımında görev alan Ahmet, çağının ünlü miarlarındandır.


AHMET

Türk mimarı (XII.yy.) Sivas'ta İzzettin Keykavus şifahanesi (1120) yapan Ahmet, Niksar'da da Kırkkızlar Türbesini yapmıştır.


AKÇAY, RECAİ

Türk mimarı (Bartın 1909-Ankara 1967). İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'ni bitirip (1931),Ankara Stadyumu,Koçzade Hanı ve Ziraat Vekaleti  binasının tasarımını yaptı.Mersin, manisa ve İzmit belediyelerinde ,Bayındırlık Bakanlığı  şehircilik fen heyetinde görev aldı.(1937-1939;Milli Eğitim Bakanlığı,Arifiye Köy Enstitüsü proje yarışmasında birincilik ödülü aldı). Ankara Hukuk Fakültesi binasının, Tekel Genel müdürlük depo ve imalathane binasının plan ve detaylarını hazırladı. 


ALBERTİ, LEON BATTİSTA

İtalyan Mimarı,ressamı,heykelcisi,müzikçisi ve yazarı,(Cenova 1404-1472).

Mimarlık(de r aedifica toria [üstüne; 10 cilt;1485 te basıldı])ve resim incelemeleri yazan Leon  Battista Alberti,Romada papanın hizmetine girdi.Trevi Çeşmesini tamamlayan bir su kemeri yapıp,1447'de Sigismondo Maletesta nın isteği üzerine Rimini 'de Santrefracesco Kilisesi'nin cephesini gerçekleştirdi (1447-1450) ve kent ileri gelenlerinin mezarları için tasarlanan kemerlerle süsledi.1451-55 arasında Floransa'da Santa Anunziyata  Kilisesi'nin koro yerini yapıp, 1470'e doğru Santa- Maria Novella Kilisesi'nin mermerden cephesini tamamladı.1472'de Mantova'da San Andrea Kilisesi'nin yapımına başladıysada, aynı yıl öldü. 


BAKER, SİR BENJAMİN

İngiliz mühendisi.(Keyford 1840-Berkshıre 1907).İskoçya'da Fordh Irmağı üstündeki 1630 m uzunluğunda çelik köprüyü (1890 da tamamladi) yapan Sir Benjamin Baker,ilk asvan barajınında planlarını hazırladı."Cleopatra'nın İğnesi" diye adlandırılan dikilitaşın Mısır'dan Londra'ya götürülmesini sağladı.ABD 'de Mississippi Irmağı'nın üstündeki Eads Köprüsü'nün (St. Louis) yapımına katkıda bulundu.


BARTHOLDİ, FREDERİCH AUGUSTE

Fransız heykelcisi.(Colmar1834-Paris 1904).Paris'te mimarlık ve resim öğrenimi gören Bartholdi,Newyork Limanın'daki dev boyutlu özgürlük anıtını (Liberty Englyghtening the World] Özgürlük Dünyayı Aydınlatıyor],1886'da dikildi) da içeren birçok anıtsal heykel gerçekleştirdi.1870-71 Fransa-Prusya savaşından sonra birçok savaş anıtı siparişi aldı.(içlerinde en ünlüsü,Belford'daki kırmızı kumtaşından dev boyutlu Belford Aslanı'dır,1875-80), Özgürlük Anıtı'nın dışında, Fransa-ABD dostluğunu yansıtan başka heykeller de yaptı:Newyork'da Unıon Meydanı'ndaki Lafayette Markisi Heykeli (1873-76),Paris'teki Place Des Etats-Unis de George Washıngton ve Lafayette gurubu 1896,vb.


BARRY, SİR CHARLES

İngiliz mimarı.(Londra 1795-Ay.y 1860).Yunan, gotik ve italyan usluplarının yeniden canlandırılması çalışmalarıyla ün salan Sir Charles, 1836'da açılan yarışmayı kazanarak,Augustus Pugin'le birlikte eski Vestminster Şatosu'nu,parlamento binası olarak kullanılması için yeni gotik üslupta yeniden yaptı.Öteki yapıtları arasında İtalyan Palazzo tarzında tasarladığı Londradaki Gezginler Kulübü(1829-31), ve Reform Kulubü (1837-41), Manchester 'deki Krallık Enstitüsü (1824-35;günümüzde sanat galerisi),Brigheton'daki yeni gotik uslubunda Saint Peter Kilisesi (1824-28) vb. sayılabilir.


BAYHAN, HÜSEYİN İRFAN

Türk mimarı (İstanbul 1922). İstanbul Devlet Güzelsanatlar Akedemisi'ni bitiren Bayhan, öğrenimini Zürich Politeknik Okulu'nda tamamladı (1948). Prof. Hess'in asistanlığını yapıp, Trabzon imar plan yarışmasında ve Bandırma sahil şeridi yarışmasında birincilik ödüllerini aldı. Yurdun çeşitli yerlerinde yapılar, fabrikalar yapıp, mesken tipleri ve yerleşme formları, Şehircilik adlı iki kitap yayınladı.


BEHRENS, PETER

Alman mimarı ve dekoratörü (Hamburg 1868-Berlin 1940). 1890 yıllarında Münih'te çalışan Behrens, 1899'da Darmstadt'taki sanatçılar topluluğuna katıldı. 1903'te Düsseldorf Uygulamalı Sanatlar Okulu'nun yöneticiliğine getirlidi. Atölyesini Walter Gropius, Le Corbusier, Ludwig Mies van der Rohe gibi sanatçıların stajlarını yaptığı bir tür okula dönüştürüp, Berlin'de AEG türbinleri fabrikasını (1902), Petersburg'da  Alman Elçiliği yapısını (1911-12), Frankfurt yakınında Höchst boya fabrikalarının bürolarını, vb. gerçekleştirdi. 1921'de Düseldorf Akademisi'nde mimarlık profesörlüğüne (1921), 1936'da Berlin'deki Prusya Sanat Akademisi mimarlık bölümünün başına getirldi.


BELZONİ, GİOVANNİ BATTİSTA

İtalyan mühendisi ve gezgini (Padova 1778-Nijerya 1823). 1815'te bir su çarkı bulan Giovanni Battista Belzoni, buluşuyla ilgileneceğini umduğu Kavalaı Mehmet Ali Paşa'yla görüşmek için Mısır'a gitti. Tasarısıyla ilgilenilmeyince, İngiliz başkonsolosu Henry Salt tarafından  Ramses II'nin büstünü Teb'den British Museum'a taşımakla görevlendirildi. Daha sonra Krallar Vadisi'ndeki mezarları özellikle de kefren I'in piramidini buldu.


BERLAGE, HENDRİK PETRUS

Hollandalı mimar (Amsterdam 1856-Lahey 1934). Çağdaş Hollanda mimarisnin kurucusu sayılan Berlage, mimarlık öğrenimini Zürich'te yaptı. Bir Avrupa gezisinin ardından, 1882'de doğduğu kent Amsterdam'da çalışmaya başladı ve on yıl içinde eşsiz üslubunu ortaya koydu: Tavanı cam ve demirle kaplı içiçe yuvarlak kemerli avluyu örten tuğla ve taştan yapılmış büyük bir olan Amsterdam Borsası (1896-1903). İkinci büyük yapıtı sayılan Lahey Belediye Müzeside (1927-34) yatay düzlemi vurgulayarak, Frank Lloyd Wright'a duyduğu hayranlığı yansıttı.


BİLL, MAX

İsviçreli ressam, heykeltraş, mimar ve tasarımcı (Winterthur 1908). Almanya'da Bauhaus'ta, Josef Alberts'le çalıştıktan (1925-1927) sonra, Zürich'te mimarlık yapan Max, İsviçre'de somut sanatın başlıca temsilcisi oldu. Resimlerinde renklerin kesiştikleri ve yer değiştirdikleri bir üslup kullanıp, heykellerinde görelilik kuramına dayanan bir geometrik yapı oluşturdu.


BİNDESBÖLL, MİCHAEL GOTTLİEB BİRKNER

Danimarkalı mimar (Ledoje 1800-ay.y. 1856). Avrupaya yaptığı uzun yolculuklar sırasında yeni klasisizmden büyük ölçüde etkilenen Bindesböll, yaratıcı yorumlarıyla, bu üslubu yeniden canlandırdı: Kopenhag'daki Thorvaldsen müzesi. öbür geleneksel üsluplarıda deneyip, yerel gelenekten esinlenerek ahşap bina yapan ilk iskandinav mimarları arasında yeraldı.


BOFFRAND, GERMAİN

Fransız mimarı (Nantes 1667-Paris 1754). Bir mimarın oğlu olan Boffrand, 14 yaşında heykeltraş Girardo'nun yanında çalışmaya başladı. Çok geçmeden Mansart'ın atölyesine geçti ve bir süre sonra ortağı oldu. Kraliyet mimarlığına atanıp, 1732'de karayolları baş denetçiliğine getirildi, Paris'te çeşitli konaklar yaptı. Mansart'ın yerine Loraine dükünün mimarlığına getirildi ve Nancy Katedrali'ni, Lunaville Kilisesi'ni, Craon Konağını, Nancy Hükümet Konağı'nın sıra sütunlarını gerçekleştirdi. Yurt dışına çıkarak Bavyera dükü için  Brüksel yakınında Buchefort köşkünü, Würtzburg piskoposluk şatosunu yaptı. 1745'te Livred'Architecture (Mimarlık Kitabı) adlı yapıtını yayınladı. Özellikle XVIII.yy.'ın ilk yarısındaki süsleyici üslubu bulanlardan biri olmasıyla ünlüdür.


BORROMİNİ, FRANCESCO

İtalyan mimarı (Bissone, Lombardia 1599-Roma 1667). Mimar olan babası tarafından Milano ve Roma'ya mimarlık öğrenmek üzere gönderilen Borromini (asıl adı Francesco Castelli'dir), 1629'da  San Pietro kilisesinde Bernini'yle çalışıp, özgürlük merakı yüzünden aşırı bir barok anlayışa yöneldi: Duvarları karşıt eğriler biçiminde olan  San Carlino alle Quattro Fontane kilisesi (1658), planı arı biçiminde olan Sant'İvo alla Sapienza kilisesi, vb. 1650'ye doğru, papa İnnocentus X tarafından San Giovanni di Lateranno'nun yapımını tamamlamakla görevlendirildi. Ama yavaş yavaş aklını kaçırdı ve kamayla kendini öldürdü (?). XVIII.yy. mimarlık sanatında, özellikle Almanya'da büyük etkisi olmuştur.


BULFİNCH, CHARLES

ABD'li mimar (Boston 1763-1844). İngiltere, İtalya ve  öteki Avrupa ülkelerine yolculuklar yapan  Bulfinch, aynı zamanda hem yeni klasik, hem romantik sanat'ın izlerini taşıyan bir mimarlık anlayışıyla, İngiliz özellikli "sömürge" üslubunun yerine ulusal bir mimarlık koymak isteyen ilk sanatçılardan biri oldu. Başlıca yapıtları arasında, Boston, Hartford, Augusta Capitol'leri ve Washington Capitol'unun batısındaki revak ile revağa giden taraça merdiven, lancaster kilisesi gibi bazı yapıtlar, Massachusetts genel hastanesi, Boston'daki Franklin Cescent evleri, Massachusettes devlet cezaevi, vb. sayılabilir.


JULES HARDOUİN-MANSART

Fransız mimarı (Paris, 1646-Marly, 1708)

François Mansart'ın yeğeni olan Jules Hadouin-Mansart, Marly ve Dampierre Şatolarını, Versailles'in en önemli bölümünü (parka bakan cephe, şapel) yapmıştır. Ayrıca Büyük Trianon, Victoires alanı, Vendome alanı, Saint-Louis de Versailles Kilisesi de onun tarafından gerçekleştirilmiştir.

Bkz. Louis XIV Döneminde Sanat

Hosted by www.Geocities.ws

1