Inhaltsverzeichnis
| Περιεχόμενα Inhaltsverzeichnis |
Το να αποτρέψεις έστω και ένα παιδί
από την κατάχρηση ουσιών,
σημαίνει πως εσύ αλλάζεις την κατάσταση
και την κάνεις διαφορετική
γι αυτό το παιδί...
"Το πρόβλημα της κατάχρησης φαρμακευτικών ουσιών παρουσιάστηκε στην Ελλάδα έντονα τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Η χρήση - και η κουλτούρα χρήσης - μεγαλώνει όσο εντείνονται τα κοινωνικά αδιέξοδα. Οι απαιτήσεις που δίνει η σύγχρονη κοινωνία για να καλύψει τις συναισθηματικές ανάγκες των μελών της είναι κύρια υλικές. Τα αντιφατικά μηνύματα, η έλλειψη στόχων και αξιών, η παθητικότητα καθώς και η έλλειψη εμπιστοσύνης δημιουργούν τεράστια συναισθηματικά κενά. Το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν υπάρχει επειδή υπάρχουν οι ναρκωτικές ουσίες. Υπάρχει γιατί υπάρχουν δομές που παράγουν ευάλωτα άτομα". Με αυτά τα λόγια άρχισε την εισήγηση της στο 13 Παγκόσμιο Συνέδριο Θεραπευτικών Κοινοτήτων η Μάρθα Φωστέρη επιστημονική υπεύθυνος του ΚΕ.Θ.Ε.Α. (κέντρο θεραπείας εξαρτημένων ατόμων). Μέσα στις λίγες αυτές γραμμές μπορεί κάποιος να συλλάβει την πολυπλοκότητα και τις δυσκολίες που παρουσιάζει κατά την λύση του το σύγχρονο πρόβλημα που ονομάζεται - ναρκωτικά -.
Μια κοινότυπη αρχή που θα έλεγε για μια απρόσωπη καταναλωτική κοινωνία στον αιώνα της υψηλής τεχνολογίας που διανύουμε, δεν θα ενθουσίαζε κανένα. Αυτή η κοινωνία όμως με το απρόσωπο προφίλ χρησιμοποίησε το πιο ισχυρό μέσο για να εδραιωθεί, να σπείρει πρότυπα, να διδάξει ιδανικά, τα δικά της ιδανικά. Για να αποξενώσει, έτσι ώστε οι μονάδες να καθοδηγούνται ευκολότερα. Ήταν ένας περίπλοκος στρατηγικός συνδυασμός. Το όπλο επικοινωνίας ήταν ένα. Το ονόμασαν Διαφήμιση. Η διαφήμιση λοιπόν χρησιμοποιήθηκε για να περάσουν και λάθος πρότυπα στο βωμό του εμπορικού κέρδους. Η διαφήμιση μας έδειξε πετυχημένους τους όμορφους και τους πανέξυπνους. Μας έδειξε τα τέλεια πρόσωπα, τις τέλειες σχέσεις, τα γυαλιστερά αυτοκίνητα, τα αχανή σπίτια, τις εξωτικές διακοπές. Εμείς οι μεσαίοι καταναλωτές βουλιάξαμε στο τέλμα της απελπισίας, γιατί όλα αυτά ήταν απραγματοποίητα. Η πραγματική επικοινωνία με το περιβάλλον μας μειώθηκε και έτσι αποξενωθήκαμε από οτιδήποτε είχε να κάνει με συλλογική προσπάθεια, μεσ' τις απρόσωπες τσιμεντουπόλεις. Το πρόβλημα της διπλανής πόρτας δεν ήταν πια δικό μας. Κρυφτήκαμε πίσω από τη δική μας πόρτα με την ευχή κανείς να μην μας χτυπήσει το κουδούνι (του κινδύνου). Ριχτήκαμε με τα μούτρα να υψώσουμε τον δικό μας λόφο από αγαθά, αγνοώντας τις συναισθηματικές μας ανάγκες. Κάπου εκεί θα βρούμε τα άτομα που εξαρτώνται από ναρκωτικά και από ουσίες γενικότερα. Με προβλήματα, ψυχολογικά, οικογενειακά, οικονομικά, περιθωριοποίησης, αποξένωσης.
Αγαπητοί γονείς, Δεν ήταν ποτέ εύκολο να ζει κανείς με εφήβους. Σήμερα όμως η παιδαγωγική μας προσπάθεια έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολη. Και εμείς, όταν είμαστε νέοι, είχαμε συναντήσει προβλήματα, αλλά ποτέ δεν ήταν τόσο αιχμηρά και τόσο πολυπληθή. Εάν θέλουμε να συζητήσουμε με έναν ακριβοδίκαιο τρόπο την συμπεριφορά των γονιών και τα μέτρα πρόληψης, είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητό πρώτα, γιατί κάποιος μπορεί να γίνει τοξικομανής. Παρακάτω δίνονται μερικές κατευθυντήριες γραμμές στα πλαίσια κάποιας γενικής ενημέρωσης. Ασφαλώς δεν υπάρχει κάποια μοναδική συνταγή. Πάντως μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το παιδί που έμαθε από τους γονείς του τη χαρά της ζωής και πως να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες έλαβε την καλύτερη δυνατή προστασία ενάντια στα ναρκωτικά. Έτσι λοιπόν ίσως να πρέπει κάποιος να σταθεί στα επόμενα δέκα σημεία. α) Προσέξτε τη δική σας στάση απέναντι στα Ναρκωτικά. Ακόμα και η χρήση καπνού και αλκοόλ στο οικογενειακό περιβάλλον μπορούν να προδιαθέσουν τα παιδιά στη χρήση και άλλων ουσιών που δημιουργούν εξάρτηση. β) Πρέπει να θυμάστε ότι το ίδιο ισχύει και για φάρμακα που δίνει ο γιατρός όπως ηρεμιστικά, υπνωτικά κλπ. Αν τα χρησιμοποιείτε, κρατήστε τα μακριά από τα παιδιά σας και εξηγήστε τους ότι σας τα έγραψε ο γιατρός για σοβαρό λόγο υγείας. γ) Πρέπει να είστε προετοιμασμένοι. Συζητήστε με το σύντροφο σας για το πως θα αντιδρούσατε σε περίπτωση που ανακαλύπτατε ξαφνικά ότι το παιδί σας παίρνει ναρκωτικά. δ) Αν νομίζετε ότι υπάρχει πρόβλημα ναρκωτικών στην περιοχή σας συζητήστε με άλλους γονείς ή δασκάλους για το τι θα κάνετε. ε) Πάνω από όλα μιλήστε με τα παιδιά σας. Ιδιαίτερα αν προσπαθούν να αποφύγουν το θέμα. Μάθετε τις ελπίδες και τους φόβους τους. Δώστε τους την αυτοπεποίθηση που προέρχεται από τη γνώση ότι τα αγαπάτε και θα τα βοηθήσετε σε ότι πρόβλημα και αν έχουν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί οι νέοι που έχουν καλές σχέσεις με τους γονείς τους είναι λιγότερο πιθανό να νιώσουν την ανάγκη να καταφύγουν στα ναρκωτικά. ζ) Εσείς θα αποφασίσετε αν θα συζητήσετε με τα παιδιά σας για ναρκωτικά, ακόμα και αν δεν υπάρχει τέτοιο πρόβλημα στην οικογένεια. Ζητήστε να ενημερωθείτε πρώτα, από τις αρμόδιες Υπηρεσίες. Βέβαια δεν μπορεί κανείς να σας υποδείξει τον ιδανικό τρόπο να χειριστείτε το θέμα. Δεν υπάρχει μια απλή συνταγή ή έτοιμη απάντηση. Εξαρτάται από σας και τα παιδιά σας. η) Μην επιδοκιμάζεται την χρήση των ναρκωτικών αλλά και από την άλλη μη θεωρείτε ότι είναι απαγορευμένο θέμα για συζήτηση. θ) Μην υπερτονίζετε συνεχώς τις συνέπειες των ναρκωτικών. Δεν είναι ο πλέον κατάλληλος τρόπος αυτός να αποθαρρύνετε κάποιον από το να τα δοκιμάσει ή να τα διακόψει αν έχει ήδη αρχίσει. Το μόνο που θα επιτύχετε είναι να μην σας πιστέψουν. ι) Δεν πρέπει να είστε καχύποπτοι και να μην γίνεστε πιεστικοί με συνεχείς ερωτήσεις. Μπορεί να έχετε άδικο και να τα σπρώξετε προς τα ναρκωτικά αντί να τα απομακρύνετε από αυτά. κ) Η καλύτερη μορφή πρόληψης επιτυγχάνεται με την καλλιέργεια αρχών και αξιών που οδηγούν σε θετικές στάσεις απέναντι στη ζωή και στο περιβάλλον.
Αν το παιδί σας έχει πάρει υπερβολική δόση και το βρείτε αναίσθητο ή σε κατάσταση υπνηλίας πρέπει:
* Να βεβαιωθείτε ότι το δωμάτιο αερίζεται καλά.
* Γυρίστε το στο πλάι και μην το αφήσετε μόνο του γιατί μπορεί να κάνει εμετό, να τον αναρροφήσει και να πνιγεί.
* Τηλεφωνείστε αμέσως σ' ένα γιατρό και ζητήστε βοήθεια.
* Συγκεντρώστε οτιδήποτε χάπια, σκόνες ή ότι άλλο βρείτε που νομίζετε ότι το χρησιμοποίησε σαν ναρκωτικό και πάρτε τα μαζί σας στο νοσοκομείο για να τα εξετάσει ο γιατρός.
* Όταν περάσει αυτή η περιπέτεια δώστε στο παιδί σας την ευκαιρία να κουβεντιάσει μαζί σας. Τώρα ίσως να έφτασε η στιγμή να σας πει τι του συμβαίνει. Προσπαθήστε να το ενθαρρύνετε να δεχτεί βοήθεια.
Στην Πατρίδα μας το πρόβλημα των ναρκωτικών τα τελευταία χρόνια έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις (120 νεκροί στο πρώτο 6μηνο του '95), με αποτέλεσμα να προβληματίσει έντονα την πολιτεία. Ο ΟΚΑΝΑ , ο νεοσύστατος οργανισμός κατά των ναρκωτικών, είναι αυτοδιοικούμενο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και τελεί υπό την εποπτεία του υπουργείου υγείας πρόνοιας και κοινωνικών ασφαλίσεων. Ιδρύθηκε με το νόμο 2161/93, που ψηφίστηκε από το σύνολο του κοινοβουλευτικού σώματος και ρυθμίζει τα θέματα ναρκωτικών. Σκοπός του είναι: Ο σχεδιασμός, η προώθηση, ο διυπουργικός συντονισμός και η εφαρμογή εθνικής πολιτικής σχετικά με την πρόληψη της χρήσης, τη θεραπεία και την διάδοση των ναρκωτικών. Η σε εθνικό επίπεδο μελέτη του όλου προβλήματος των ναρκωτικών. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Η ίδρυση θεραπευτικών μονάδων από τον ίδιο τον ΟΚΑΝΑ, αλλά και η έγκριση και χρηματοδότηση θεραπευτικών προγραμμάτων και προγραμμάτων πρόληψης που εφαρμόζονται από την τοπική αυτοδιοίκηση και κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς.
Παρακάτω σας μεταφέρω τον χαιρετισμό του κύκλου των Εκδηλώσεων Ενημέρωσης, Πολιτισμού και Δημιουργίας (25 Ιουνίου - 19 Ιουλίου 1995 στην Αθήνα, με συναυλίες των Σαββόπουλου και Παπακωνσταντίνου, Βραδιές Jazz, θέατρο, αθλητικές εκδηλώσεις κλπ) από τον πρόεδρο του ΟΚΑΝΑ Στέφανο Μανίκα.
Ο κόσμος μας κινείται στους ασύλληπτους ρυθμούς των τεχνολογικών αλλαγών και εξελίξεων. Η ανθρώπινη δράση κρίνεται από την ταχύτητα της, το χρηματικό της αποτέλεσμα και την καταναλωτική της δυνατότητα. Αναμφίβολα, η ανθρώπινη ύπαρξη έχει υπονομευθεί, έχει διαβρωθεί. Τα σύγχρονα προβλήματα της διάδοσης και χρήσης των εξαρτησιογόνων ουσιών, σχετίζονται με την αδυναμία των βασικών θεσμών και μοντέλων, του ίδιου του ατόμου, να συνθέσει ένα νόημα ζωής. Ένα νόημα ζωής, που δεν αρνείται την πρόοδο, αντίθετα, τη συνδέει με την επιθυμία και τη δυνατότητα για καλύτερη σχέση με τη ζωή μας.
Ο κύκλος των Εκδηλώσεων Ενημέρωσης, Πολιτισμού και Δημιουργίας επιχειρεί να επαναφέρει στο προσκήνιο της καθημερινότητας τις κεντρικές αξίες της ανθρώπινης ζωής, τον πλούσιο εσωτερικό κόσμο των ανθρώπων, τις επιθυμίες, τις ανάγκες, τις αδυναμίες και τους φόβους που συνοδεύουν και στιγματίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Πρόκειται για ένα εγχείρημα της αποκατάστασης της πραγματικότητας, που ταλανίζεται ανάμεσα στους "νάνους των φόβων μας και στους γίγαντες των ονείρων μας". Το εγχείρημα δεν συνιστά λύση, αποτελεί όμως το εν δυνάμει προείκασμα για την απαραίτητη καθολική κινητοποίηση, με βάση την ίδια την ιδέα της ζωής και του νοήματος που την διατρέχει. Απέναντι στις ανθρωποβόρες ιδέες της ταχύτητας, ας αντιτάξουμε την ευαισθησία, τη θέληση, το σχέδιο και τη δράση για κάθε τι που παράγει ένα διαρκές νόημα ζωής, αυτεξούσιας και αληθινής.
Βιβλιογραφία :
1) Αγωγή Υγείας. Γονείς ενημερωθείτε για τα ναρκωτικά. 1994
2) Mon enfont oussi...? Jacques Vontobel / Andreas Baumann 1995
3) ΟΚΑΝΑ. Βασικές θέσεις και προοπτικές. 1995
4) Τα νέα της Ιθάκης Νο 77. 1991
5) Πρακτικά 13ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Θεραπευτικών Κοινοτήτων. 1991
