Na Corte e Vila de Madrid
Por Real Orden do 17 de febreiro de 1835,
Domingo Fontán foi elixido para o cargo de Director do Observatorio
Astronómico de Madrid, fundado a finais do século XVII
por Don Salvador Jiménez Coronado, o seu primeiro dirixente.
En claustro do 6 de agosto dese mesmo ano, Isabel II nomeou a Fontán
Catedrático da Escola de Enxeñeiros Xeógrafos.
Xusto premio á súa magna labor da Carta
Xeométrica de Galicia, que a finais do anterior ano presentara
á Raíña Gobernadora D. María Cristina.
Desde entonces a súa labor docente
desenrólase en Madrid, e aquí na Capital tropezaría
cos primeiros contratempos en torno ó Observatorio, pois este
desde a ocupación francesa (maio de 1808), atopábase
totalmente arruinado. A súa rica biblioteca desaparecera, ó
igual que parte do material científico.
O recinto do Observatorio servira de aloxamento e arsenal dos exércitos
napoleónicos.
A pesar das xestións realizadas ante o Goberno, non conseguiu
Fontán o apoio necesario para poñer en funcionamento
as instalacións deste magno edificio. A cuestión das
Guerras Carlistas, privaba por entonces nos obxectivos políticos,
e o observatorio madrileño pasou totalmente a un segundo plano,
tanto que o noso cartógrafo non puido tan sequera dar comezo
ás clases durante os cinco anos que estivo ó fronte
do mesmo.
Co triunfo de Espartero en 1840, a Raíña gobernadora
foi derrotada, e Fontán inxustamente viuse envolto na mareada
política, sendo deposto do seu cargo de director, e aínda
que máis tarde quíxose reparar este agravio, non aceptou
volver de novo á dirección do Observatorio.
Domingo Fontán tamén exercitou de político en
Madrid. Nas Cortes Constituíntes que se abriron o 17 de outubro
de 1836 convocadas polo Goberno presidido por Don Xosé María
Calatrava, saíu elixido pola provincia de Pontevedra, da que
a capitalidade lle debe moito ó Cartógrafo de Portas.
Representou a Galicia na maioría dos casos a través
da provincia pontevedresa. As súas brillantes e sinxelas intervencións
demostraron sempre que Fontán era unha persoa envolta no ámbito
da honradez. Tratou de que os problemas de Galicia fosen analizados
e resoltos desde unhas Cortes, totalmente descoñecedoras -
o mal segue nos presentes tempos - das necesidades do Solar de Breogán.
Por todo elo desde 1928, o noso Cartógrafo
conta en Madrid cunha rúa. As xestións partiron do Sr.
Portela Pérez quen en abril de 1926 expuxo o proxecto ó
entonces presidente do Centro Galego, Don Basilio Álvarez,
quen acolleu a idea entusiasticamente, promovendo instancia á
Alcaldía madrileña co fin de que honrasen a memoria
de Don Domingo Fontán.
A finais de dito mes de abril, a Alcaldía de Madrid comunicaba
ó Sr. Álvarez de que "dita solicitude figuraba
na rolda correspondente das peticións e acordos que esixen
con análogos motivos, para ser tida en conta na súa
oportunidade cando se proceda á apertura de novas rúas".
Dous anos despois, sendo Alcalde de Madrid Don José Manuel
Aristizábal, expídese un Decreto da Alcaldía
con data 14 de decembro de 1928, onde á continuación
da rúa do Coronel Blanco á de Manuela Torregrosa, no
popular Barrio de Salamanca, se lle denomina Rúa de Domingo
Fontán, honrando así a capital de España, a memoria
dun dos cartógrafos que brillaron na pel de toro.
(Revista nº 1)
