O SEU TEMPO
Autor: José
Luis Vila Fariña
12 de decembro de 1788.
Carlos IV é proclamado rei de España.
14 de decembro de 1788. Falece Carlos III.
14 de xullo de 1789. Coa Toma da Bastilla en París iníciase
a Revolución Francesa.
1792. A pesar da oposición do ministro Aranda, Godoy
entra nunha coalición en contra da Revolución Francesa.
1796. Carlos IV crea o Corpo de Enxeñeiros Cosmógrafos
do Estado, dándolles o encargo de formar a Carta Xeométrica
do Reino.
1797. Os ingleses derrotan en San Vicente á escuadra
española, cedéndoselles a Illa de Trinidad.
10 de novembro de 1799. Napoleón da en Francia o golpe
do 18 de Brumario.
1801. Do 20 de maio ó 6 de xuño, a chamada "Guerra
de las Naranjas" contra Portugal. Se nos proporciona a praza
de Olivenza, comprometéndose os portugueses a cerrar os seus
portos ós ingleses.
1803. Neste ano, pola Paz de Amiens, España recupera
dos ingleses a Illa de Trinidad.
1806. Neste ano as tropas españolas rexeitan ás
inglesas en Buenos Aires.
2 de maio de 1808. Comeza a Guerra de Independencia contra
Francia.
12 de maio. Vilagarcía declara a Guerra a Francia.
19 de xullo de 1808. Os franceses son derrotados na batalla
de Bailén.
20 de xullo de 1808. José Bonaparte entra en Madrid
como Rei de España. En agosto gracias á Convención
de Cintra, os franceses evacúan Portugal.
9 de xaneiro de 1809. Los franceses ocupan Lugo.
17 de xaneiro de 1809. As tropas napoleónicas instálanse
en Santiago.
19 de xaneiro de 1809. Trala batalla de Elviña é
ocupada A Coruña polos exércitos franceses.
21 de xaneiro de 1809. O Mariscal Ney en nome de José
Bonaparte toma posesión do cargo de Capitán Xeneral
de Galicia.
27 de xaneiro de 1809. Os franceses ocupan Ferrol.
20 de febreiro de 1809. Capitulación de Zaragoza.
4 de marzo de 1809. Un carruaxe francés escoltado por
400 homes das tropas de Soult son atacados na ponte Barosa (Caldas),
perdendo os galos máis de 30 homes.
11 de marzo de 1809. Os franceses na comarca de Arousa.
22-3-1809. Os franceses evacúan Pontevedra.
28-3-1809. Rendición de Vigo ás tropas galegas.
12 de abril de 1809. Os franceses evacúan Tui.
9 de maio de 1809. Os franceses destrúen Portas.
7-8 de xuño de 1809. Batalla de Pontesampaio.
22 de xuño de 1809. Os franceses abandonan Galicia.
24 de outubro de 1810. Ábrense as Cortes españolas,
ata febreiro de 1811 que se trasladaron a Cádiz.
19 de marzo de 1812. As Cortes de Cádiz promulgan a
Constitución.
23 de febreiro de 1814. Fernando VII regresa a España.
21 de xullo de 1814. Fernando VII restablece a Inquisición.
19 de xaneiro de 1819. Falece en Nápoles o que fora
rei de España, Carlos IV.
1819. Neste ano fúndase o Museo do Prado, inícianse
os servicios regulares de comunicación interior, e restablécese
a Compañía de Xesús.
11 de xaneiro de 1820. Riego e Quiroga proclaman en Cabezas
de San Juan a Constitución de 1812.
1821. Regulamento de instrucción pública establecendo
a uniformidade de ensinanza nos seus tres grados en todo o Reino.
El 7 de abril de 1822, o Duque de Angulema ó fronte
dos chamados "Cien Mil Hijos de San Luís", cruza
Bidasoa e penetra en España co fin de restablecer o Goberno
absoluto.
O 1 de outubro Fernando VII é declarado rei absoluto,
e no Porto de Santa María declara nulos os actos do Goberno
Constitucional, e válidos os da Rexencia de Oyarzun, que estaba
en Madrid desde o 25 de maio.
7 de novembro. O coronel Riego é aforcado na praza da
Cebada en Madrid.
1824-1833. López Ballesteros, Ministro de Facenda de
Fernando VII.
1825. O famoso Empecinado guerrilleiro da Guerra da Independencia
é condenado a morte pola súa tendencia liberal.
31 de xullo. É aforcado en Valencia o "Maestro
de Ruzafa" Cayetano Ripoll, última víctima da Inquisición
en España.
22 de agosto. Por R. O. dese día firmada por Calomarde,
foi "purificado", despois de haberlle rexeitado dúas
instancias, en súplica da purificación, a Xunta de Santiago.
21 de decembro de 1929. En cuartas nupcias o rei Fernando VII
casa con María Cristina de Nápoles.
1930. En marzo publícase a Pragmática sanción,
que derrogaba o auto de Felipe V, que excluía ás femias
do Trono, restablecendo a Lei de Partidas.
El 10 de outubro de 1930 nace a futura raíña
Isabel II.
O ano de 1831 contempla os axustizamentos do xeneral Torrijos
e de Mariana Pineda, polas súas tendencias liberais.
28 de abril de 1832. Por R. O. suprímese en España
a execución por forca, sendo substituído pola de garrote.
15 de outubro. María Cristina amnistía ós
liberais, exceptuando ós que conspiraran contra o Rey en Sevilla,
e ós que se levantaran en armas contra el.
20 de xuño. O Xefe de Goberno Cea Bermúdez fixo
xurar como Princesa de Asturias a Isabel na Igrexa de San Xerónimo.
29 de setembro. Falece Fernando VII.
3 de outubro. O administrador de Correos de Talavera álzase
a favor do pretendente don Carlos. Dous días antes comezara
as Guerras Carlistas.
24 de outubro. Isabel II herda a Coroa de España.
30 de novembro. A Raíña gobernadora María
Cristina publica un decreto dividendo a España nas actuais
provincias.
En 1834. En abril convoca Cortes, instituíndose dúas
cámaras, a de próceres e a de procuradores.
17 de xullo. Matanza de relixiosos en Madrid.
21 de abril de 1834. R. O. dispoñendo os novos Partidos
Xudiciais, con cesación dos alcaldes nas súas facultades
de aquel carácter.
1 de decembro. É presentada ante a Raíña
Gobernadora a Carta de Galicia.
1 de maio. Por R. O. créase a Escola Especial de Enxeñeiros
Xeógrafos.
24 de xullo. No sitio de Bilbao falece o líder carlista
Tomás Zumalacárregui.
1836. En agosto convócanse Cortes extraordinarias.
17 de outubro. Apertura das Cortes Constituíntes convocadas
polo Goberno que presidía don José María Calatrava,
saíndo Fontán elixido pola provincia de Pontevedra.
2 de decembro. No proxecto de recoñecer a independencia
dos Estados americanos de España, e que chegou a ser Lei dous
días despois, dicía que a emancipación dos Estados
españois de América non lle producía orgullo
senón pesar, pero que era de absoluta necesidade o recoñecemento
da súa independencia.
24 de decembro. Espartero levanta o sitio de Bilbao.
Na sesión do 2 de agosto de 1837, celebrada pola Sociedade
Económica de Santiago, don Antonio Casares, por aquel entonces
Licenciado en Farmacia, e máis tarde Catedrático de
Química e Rector da Universidade compostelán, lía
o seu "Análise das augas minerais de Caldas de Reis e
Caldas de Cuntis, coa enumeración das súas principais
virtudes".
O 4 de novembro declárase terminada a lexislatura de
las Cortes Constituíntes e a mediados do mesmo mes empezaban
as Cortes ordinarias que duraron hasta o 1 de xullo de 1839, en que
foron disolvidas. Nela saíu Fontán deputado polas provincias
de Lugo e Pontevedra, pero escolleu esta..
O 31 de agosto de 1839, no Congreso de Vergara, depóñense
as armas, finalizando a Primeira Guerra Carlista.
No mes de xuño de 1840, María Cristina renuncia
á Rexencia e refúxiase en Francia. É nomeado
Retente Espartero (1840-1843).
O 23 de novembro o ministro Manuel Cortina publica un decreto
ordenando a formación dunha Comisión cartográfica,
con ánimo unha vez máis, de realizar o famoso Mapa Nacional.
Neste ano e no de 1842 agudizouse a crise catalana, co conseguinte
bombardeo de Barcelona a cargo de Espartero.
Con respecto ó Mapa Nacional, e por decreto firmado en 1843
polo político e xeógrafo don Fermín Caballero,
ordénase a formación dunha comisión que se dedique
á triangulación xeodésica da península,
algo que non se leva adiante pola burocratización.
En maio de 1843, o levantamento de Narváez, consigue
o derrocamento de Espartero, e o 10 de novembro Isabel II é
declarada ós seus 13 anos maior de idade.Os
dous primeiros meses do ano 1844 transcorreron con sublevacións
en Alacante e Cartaxena, e con algún movemento carlista no
Maestrazgo. Por RR. OO. de 28 de marzo e de 12 de abril, referendadas
por Mazarredo ministro da Guerra, créase o Corpo da Garda Civil.
En 1845 promúlgase unha nova Constitución (23
de maio), na que os deputados o son por cinco anos, desaparecendo
a convocatoria automática y establecéndose un só
foro.
Crises ministeriais a comezos de 1846. Sublevación en Galicia
a cargo do Xefe do Estado Maior Solís, respaldada polo Xeneral
Buceta (veciño de Fontán). Solís foi
apresado, fusilándolle en Carral xunto a 12 capitáns
e un coronel, mandando os soldados a presidio.
O 10 de outubro, Isabel II casa co seu primo Francisco Asís
de Borbón.
En 1847 Inglaterra e España interveñen en Portugal
para sufocar a insurrección que alí había, sendo
invadido o país veciño por 20.000 homes ó mando
de don Manuel de la Concha.
Ó ano seguinte, o 28 de outubro de 1848, inaugúrase
a primeira liña férrea de España entre Barcelona
e Mataró.
No ano 1853 comézase a triangulación xeodésica
total da Península Ibérica.
O período de 1856 o poder está disputado ente
O'Donnell e Narváez. Tras unha sublevación é
disolvida a Milicia Nacional, e tamén as Cortes teñen
que disolverse.
En 1857 Moyano crea a Lei de Instrucción Pública,
e en novembro nace Alfonso XII.
En 1859 comeza a guerra de África.
O 26 de abril de 1860 termina a guerra de África.
O 4 de xaneiro de 1861, as Cortes toman en consideración
unha proposta autorizando ó Goberno para que outorgue a Fontán,
a Joaquín Caballero e a Inocencio Vilardebó a concesión
dun ferrocarril de Santiago a Carril.
Autor: Xosé Lois Vila Fariña
